Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Güven Eroğlu
Danışman: Ayten Çalık
Özet:
Doğal
taş işletmeciliği, madencilik, dolgu-riprap malzemesi, şev stabilitesi, inşaat
sektörü gibi pek çok alanda uygun mühendislik özelliklerine sahip granitik
kökenli kayaçlar kullanılabilmektedir. Kayaçların fiziksel ve mekanik
özelliklerini, birincil etken olarak petrografik-mineralojik özellikler
belirlemektedir. Bu çalışmada Biga Yarımadası'nda beş farklı bölgeden seçilmiş
yedi farklı lokasyonda yüzeylenen granitik kökenli kayaçların petrografik,
jeokimyasal, fiziksel ve mekanik özellikleri incelenerek; petrografik,
jeokimyasal özellikleriyle fiziksel ve mekanik özellikleri arasındaki ilişkiler
belirlenip çeşitli korelasyon analizleri yapılmıştır. Seçilmiş lokasyonlardan (Şevketiye
(Lapseki) Kestanbol (Ezine), Kuşçayırı
(Bayramiç), Evciler/Yassıbağ (Bayramiç), Evciler/Çavuşköy (Bayramiç), Yenice
(Sofular) ve Eybek (Edremit)) alınan granitik kaya örneklerinin
minerolojik-petrografik çalışmaları (ince kesit, modal analiz ve XRD analizi)
yapılmış ve jeokimyasal (majör, iz ve REE nadir toprak element) analizleri
gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda bu örneklerin jeomekanik özelliklerini
belirlemek için; fiziksel (yoğunluk, birim hacim ağırlık, gözeneklilik, ağırlıkça
su emme) ve mekanik (schmidt sertlik çekici, tek eksenli şıkışma dayanımı, Brazilian
çekme dayanımı, Los Angeles aşınma kaybı, sodyum sülfatla (Na2SO4)
don dayanımı) testleri yapılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda
minerolojik-petrografik ve fiziksel, mekanik özellikler arasındaki ilişkiler
basit regresyonlar yardımıyla açıklanmıştır. Kayaçların mühendislik
özelliklerinin dokusal özellikleriyle bağlantılı olduğu, ayrıca bazı
minerallerin kayaç içindeki yoğunluğu, mineral şekli ve büyüklüğününde bu
kayaçların mühendislik özelliklerini doğrudan etkilediği görülmüştür. Bu
neticeler sonucunda Biga Yarımadası’nda bulunan granitik kökenli kayaçlar bütün
olarak ele alarak, kalite ve kullanılabilirlik yönünden tüm özellikleri ortaya
konularak yorumlanmıştır.
Anahtar sözcükler: Biga Yarımadası, granitik kayaçlar, petrografik özellikler, fiziksel özellikler, mekanik özellikler.