Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali Gezici
Danışman: Aynur Konyalı
Özet:
Ankara keçisi yerli gen kaynaklarımız içinde önemli bir değere sahip olup; geçmiş yıllarda ülke ekonomisine hatırı sayılır katma değer yaratmıştır. Ankara keçisinin ürünü olan tiftik; zaman içinde dünya da tekstil sanayinde yapay liflerin kullanılmasıyla ve ülke hayvancılık sorunlarıyla paralel olarak çağın gerektirdiği kaliteye ulaşamayınca; deforme olmuştur. Tiftik kalitesinin kötüleşmesi pazar sorununu beraberinde getirmiş, tiftikten elde edilen ürünlerin üretimi bir yana, hammadde olarak bile tiftik üretimi yapılamaz hale gelmiş, ülke içindeki ekonomik payı azalmıştır. Günümüzde Ankara Keçisi yetiştiriciliği geleneksel olarak faaliyet göstermekle beraber, bu geleneksellik kendi içinde farklılıklar göstermektedir. Aile tipi işletmelerde yapılan yetiştiricilik geleneksel olarak aile üyeleriyle birlikte gerçekleştirilirken; zamanla aile reisinin başında durduğu yabancı çobanlar eliyle yetiştiriciliğin yapıldığı bir uğraşa dönüştüğü görülmektedir. Bu çalışmada Ankara Keçisi yetiştiriciliğinde sürüye kendisi bakan Türk çobanlarla, yabancı çoban kullanılan işletmelerdeki sürü yönetim farklılıklarının gözetilerek; Ankara keçisi verim özelliklerine, tiftik kalite unsurlarına etkisinin belirlenmesi ve hayvan refahı hakkında bilgi sahibi olunması amaçlamıştır. Bu amaçla Ankara ili, Ayaş, Polatlı, Güdül, Beypazarı, Kızılcahamam olmak üzere 5 ilçede Ankara Keçisi Halk Elinde Hayvan Islahı projesinde yer alan 28 yetiştirici Türk çoban ve Yabancı çoban kullanan işletmeler olarak 2 eşit gruba ayrılmış ve sürü takibi yapılmıştır. Anket formları hazırlanarak; doğum dönemi, kırkım dönemi, aşım dönemine ait sürü yönetimiyle ilgili bilgiler elde edilmiştir. Bu anketlere ek olarak çoban anketi ve doğumdan sonraki ilk 3 aya ait ek yemleme anketi ve işletme ziyaretleri sırasında elde edilen veriler ek anketlere eklenmiştir. Bununla birlikte fonksiyonel tartı ile Ankara keçilerinde doğum ağırlığı ve tiftik verimi ağırlığı alınıp, doğum tipi, oğlakların cinsiyeti, doğum aralığı gibi veriler kaydedilmiştir. Ayrıca OFDA2000 cihazı ile 28 işletmedeki Ankara keçi sürülerinden alınan tiftik örneklerinde incelik ölçülmüştür. Bu tez çalışmasında elde edilen sonuçlarda; Türk çoban çalışan işletmelerle, yabacı çoban çalışan işletmeler arasında Ankara keçisi verim özelliklerine etki eden önemli bir fark bulunmamıştır. Türk çobanların yabancı çobanlara göre arazi yapılarını iyi bilmeleri, komşu ilişkileri ve sürü yönetimi kapsamında Türk çobanların daha fazla tercih edildiği belirlenmiştir. Yabancı çobanların yaş ortalaması Türk çobanlardan daha düşük bulunmuştur. Türk çobanların eğitim düzeyi yabancı çobanlardan daha iyidir. Ankara keçisinin refah koşulları yapılan uygulamalar ve bulunduğu koşullar altında iyi değildir. Türk ve yabancı çobanlar Ankara keçisi yetiştiriciliği konusunda eğitilmeli ve toplumda ki statüleri sosyal ve ekonomik açıdan düzenlenmelidir.