Keçilerde Gebeliğin Son Dönemindeki Farklı Besleme Koşullarının Plasenta Özelliklerine ve Yeni Doğanlara Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Bekir Sıtkı Ayağ

Danışman: Aynur Konyalı

Özet:

Çalışma, gebeliğin son döneminde farklı besleme koşullarına tabi olan Türk Saanen genotipi süt keçilerinde ana ve oğlağa ait doğum davranışları ve plasenta özelliklerinin ortaya konması, bu özellikler arasındaki ilişkileri ve oğlağın doğum sonrası adaptasyonunu ifade edebilecek bazı hematolojik ve fizyolojik özelliklerin incelenmesini amaçlamaktadır.Farklı besleme gruplarının ananın doğum sornası canlı ağrılığı ve analık puanı üzerindeki etkisi önemli bulunmuştur (P=0.022 ve P=0.028). Analık puanı üzerinde doğum tipi-cinsiyet (DT-C) etkisinin de önemli olduğu tespit edilmiştir (P=0.016).Oğlaklarda gözlenen oğlağın doğum ağırlığı, bireysel doğum süresi (BDS), doğumdan ayağa kalkmasına kadar geçen süre (OAKA), memeye yönelmesine kadar geçen süre (MYS), memeyi tutmasına kadar geçen süre (MTS) ve emmesine kadar geçen süre (ES) özellikleri değerlendirilmiştir. Ayrıca oğlağın canlılığının göstergesi bazı doğum sonrası gözlemlere dayanarak oluşturulan canlılık puanı özelliği de irdelenmiştir. Oğlağa ait gözlemlerde besleme gruplarının ve ana yaşının önemli etkisi gözlenmezken (P>0,05), DT-C faktörünün MTS üzerinde (P=0.0008) ve ES (P=0.016) üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. Bununla beraber DT-C, ana yaşı ve besleme gruplarının oğlakların canlılığı üzerindeki etkileri önemsiz bulunmuştur (P>0.05).Plasentaya ait doğumdan atılmasına kadar geçen süre (PLA) üzerinde besleme gruplarının etkisi önemli bulunmuştur (P=0.002), öte yandan plasenta ağırlığı (PA), kotiledon sayısı (KS), plasenta etkinliği (PE), kotiledon yoğunluğu (KY) ve plasentadaki kotiledonların alan (TKA) besleme gruplarının önemli etkisi gözlenmemiştir (P>0.05). Plasentaya ait gözlemlerde DT-C'in PLA (P=0.016) ve KS (P=0.011) üzerinde önemli etkileri bulgulanmıştır. Doğum ağırlığının PA (P=0.001), KS (P<0.0001) ve TKA (P<0.0001) üzerindeki etkileri de önemli bulunmuştur.Çalışmanın bir diğer bölümünde besleme gruplarının oğlaklarda doğum sonrası durumu tanımlamaya yönelik bazı hematolojik analizler ve ilk üç günlük yaştaki vücut sıcaklık değişimleri incelenmiştir. Besleme gruplarının (P=0.0187), DT-C (P=0.0371) ve baba faktörünün (P=0.0001) oğlakların vücut sıcaklık değerleri üzerinde etkili olduğu gözlenmiştir.Hemoglobin değerleri arasında besleme grupları bazında sayısal farklılıklar olmasına karşılık elde edilen değerler istatistiksel açıdan önemsiz bulunmuştur (P=0,8403). DT-C (P=0,0089), ana yaşı (P=0,0003) ve baba faktörünün de (P=0,0001) hemoglobin değerleri üzerinde etkili olduğu gözlenmiştir.Besleme gruplarının hematokrit değerleri üzerinde istatistiksel olarak önemli etkileri gözlenmemiştir (P=0,0902). Elde edilen bulgulara göre hematokrit değerler üzerinde ana yaşının (P=0.0001), DT-C (P=0.0042) ve baba etkisinin (P=0.0001) önemli olduğu görülmüştür.MCHC değerleri incelendiğinde, besleme grupları (P=0,0068), ana yaşı (P=0,0127), DT-C (P=0.0050) ve baba etkisi (P=0.0003) istatistiksel olarak önemli düzeyde tespit edilmiştir.Plasenta gözlemleri ile oğlaklara ait doğum davranışları arasında önemli korelasyonların olduğu gözlenmiştir. PE ve MTS ve ES özellikleri arasındaki ilişkiler önemli olarak bulgulanmıştır (P=0.002, P=0.000). OAKS ile KY arasında negatif yönlü ilişkiler gözlenirken, OAKS ve KY arasındaki ilişki istatistiksel olarak önemlidir (P=0.002), KY ile canlılık puanı arasında pozitif korelasyonun olduğu bulunmuştur (P=0.0022).Gebeliğin son dönemlerinde uygulanan besleme uygulamalarının araştırılması konusunda bir adım atılmış, ancak bu konuda ayrıntılı çalışmalara gereksinim duyulmaktadır.