Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Cihan Balaban
Danışman: Aynur Konyalı
Özet:
Bu çalışma, (1) Tahirova koyunlarının doğum ve doğum sonrası ana-yavru davranışlarının tanımlanması, (2) analık davranışlarının doğum sırasında ve sonrasında gözlenen bazı davranışlarla puanlanması ve (3) elde edilen bulgular ile Tahirova koyunlarının doğum ve doğumdan sonraki dönemle ilgili literatüre katkı sağlanması amacı ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın havyan materyali Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Teknolojik ve Tarımsal Araştırmalar Merkezi, Küçükbaş Hayvancılık Birimi'nde yetiştirilmekte olan Tahirova koyunu sürüsünden temin edilmiştir. Çalışma kapsamında 2017 doğum döneminde 45 baş ve 2018 doğum döneminde 70 baş olmak üzere toplam 115 baş Tahirova koyunu kullanılmıştır. Tahirova koyunlarında doğumların en yoğun olduğu zaman aralığı 08.00-20.00 saat aralığı olup sürünün %61,45'inin gündüz doğurduğu tespit edilmiştir. Tahirova koyunlarında ortalama doğum süresi 12,02 dakika olup yavru doğum ağırlık ortalaması 4,21 kg olarak bulunmuştur. Doğan kuzuların %58,49'u hiçbir müdahale olmaksızın analarını kendileri emmiştir. Doğumların %66,29'u normal olarak gerçekleşmiş olup doğumların %57,83'ü ayakta gerçekleşirken %42,17'si yatarak gerçekleşmiştir. Tahirova koyunlarında ortalama analık puanı 1,52 (2,31) olup en yüksek 2,65 (7,02) en düşük ise 0 (0) olarak bulunmuştur. Analık puanı üzerine ana yaşı ve doğum tipi-cinsiyet kombinasyonu değerlerinin etkisinin istatistiksel olarak önemli olmadığı (P>0,05), ancak yıl (P=0,0034), doğum kolaylığı (P=0,0003) ve doğum ağırlığı (P=0,0029)nın etkisinin istatistiksel olarak önemli olduğu tespit edilmiştir. Analık puanı ile doğum süresi, ananın doğum-ayağa kalkma arası süre, doğum-ilk yalama arası süre ve ananın ağzı kapalı meleme frekansı arasında pozitif yönde bir ilişki bulunurken, analık puanı ile ananın ağzı açık meleme frekansı arası, kuzunun ağzı kapalı meleme frekansı ile negatif yönde önemli bir ilişki saptanmıştır. Kuzunun emebilme durumu ve akıbetine göre analık puanına bakıldığında; anasını hiçbir müdahale olmaksızın kendileri emen kuzuların analarının (1,95 (3,80)), emmesine müdahale edilen kuzuların analarına göre (1,20 (1,44)) daha yüksek analık puanına sahip olduğu saptanmıştır (P=0,0001). Ölü doğum yapan anaların (1,02 (1,04)) ise kuzularını canlı olarak doğuran analardan (1,60 (2,56)) daha düşük analık puanına sahip olduğu görünmektedir (P=0,0009). Anahtar sözcükler: Tahirova Koyunu, Analık Puanı, Doğum, Maternal Davranış