Durgut E. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2024 - 2025
Öğütme prosesi cam, seramik, refrakter, kimyasal, ilaç, pigment, zirai
kimyasal, boya, hayvanı yemi, cevher zenginleştirme alanlarında yarı
mamul hazırlamada kullanılmaktadır. Endüstriyel hammaddelerin
öğütülmesinde artan enerji fiyatları üretim maliyetlerini yükseltmekte
ve firmaları daha verimli metotlar araştırmaya yönlendirmektedir. Diğer
yandan öğütme sonucu elde edilen tane boyut dağılımı, ilgili sanayi
dalındaki süreçler için üretilen son ürünün özelliklerini de
etkilemektedir. Bu nedenle hammadde tane boyut dağılımı üretim
süreçlerini baştan sona etkileyen önemli faktörlerden biridir.
Seramik karo üretiminde hammaddelerin öğütülmesi günümüzde diskontinü
(süreksiz) ve son yıllarda kısmen kontinü (sürekli) bilyalı
değirmenlerde yaş ortamda yapılmaktadır. Bu öğütme prosesinde harcanan
enerji tüketimleri ve değirmen verimliliklerinin düşük olması seramik
fabrikalarındaki temel sorunlardan birini oluşturmaktadır. Karo üretim
maliyetleri içerisindeki elektrik tüketiminin payı %15-20 arasındadır ve
bunun en büyük kısmı öğütme sürecinde harcanmaktadır. Bu çalışmada
seramik hammadde reçete bileşiminin öğütülmesinde enerji verimliliğine
etki eden faktörler laboratuvar ve endüstriyel bazlarda
araştırılacaktır. Öncelikle, öğütülen malzemelerin karakterizasyonu ve
öğütülebilirlik açısından sınıflandırması yapılacak, daha verimli bir
öğütme gerçekleştirmek için hammaddelerin özelliklerine bağlı olarak en
verimli biçimde kullanılan öğütme tasarımları geliştirilecektir. Bunun
için, malzemelerin boyut küçültme hızına etki eden öğütme koşulları
diskontinü ve kontinü değirmenler kıyaslanmak suretiyle
araştırılacaktır.
Tasarlanacak sistemler sayesinde, boyut küçültme verimliliğinin maksimum
olmasını sağlayan optimum öğütme sistemi belirlenecektir. Burada
değirmen çapı ve boyu, bilya boyut dağılımı ve miktarı, değirmen devri
(dönüş hızı), malzeme (hammadde) besleme boyutu ve malzeme miktarının
öğütme verimliliğine etkileri araştırılacaktır. Geliştirilen optimum
öğütme sistemi sayesinde mevcut sistemlerdeki öğütme sürelerinin
azaltılması ve dolayısıyla aynı oranda enerji tasarrufu sağlanması
hedeflenmektedir.