XIX. YÜZYILIN İLK YARISINDA ECEABAT’IN TÜRK/MÜSLÜMAN NÜFUSU


Özekmekçi M. M. (Yürütücü), Doğan Kader M.

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2024 - 2025

  • Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2024
  • Bitiş Tarihi: Mart 2025

Proje Özeti

Çanakkale ilinin Trakya topraklarında yer alan iki ilçesinden biri olan Eceabat coğrafi konumu sebebiyle eski çağdan beri yerleşim merkezi olmuştur. Anadolu’nun Türkler tarafından fethedilmesinden sonra Eceabat da XIV. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı hakimiyetine girmiştir. İlçenin adı yörenin fethinde büyük yararlılık gösteren ve yarımadanın bu kısmına gazileriyle çıkan Ece Yakup Bey’den gelmektedir. Onun ismine, “imar eden” manasındaki “abat” kelimesi eklenerek Eceabat’a dönüşmüştür.

Çanakkale boğazının önemine binaen Fatih Sultan Mehmet tarafından buraya Kilitbahir Kalesi yaptırılmıştır. Ülkenin savunulmasında boğazların giriş kapısı niteliğinde olan Eceabat’ın stratejik önemi sonraki yüzyıllarda da Osmanlı Sultanları tarafından idrak edilmiş ve burası hemen hemen her dönem müstahkem bir mevki olarak yapılandırılmıştır. Birinci Dünya Savaşı’nın dönüm noktalarından biri olan Çanakkale Savaşlarında Eceabat doğrudan en hararetli çatışmaların yaşandığı yerdir. 


    Bu Bilimsel Araştırma Projesi neticesinde XIX. yüzyılın ilk yarısındaki nüfus sayımının verilerinden yararlanılarak Eceabat’ın Türk/Müslüman nüfusu, hane sayısı, mahalleleri ile şehirde yaşayan Türk/Müslümanların isim, lakap, unvan, meslekleri ile ilçenin demografik ve kültürel özellikleri ilk kez ortaya konulacaktır. Bu bağlamda çalışma XIX. yüzyılın ilk yarısındaki Eceabat sakinlerini bireyler bazında tek tek değerlendirecek ve alanında her anlamda öncü bir eser olacaktır. Ayrıca Osmanlı Türkçesinden günümüz alfabesine yapılacak transkripsiyon ile hazırlanan kitap, Eceabat tarihi üzerine yapılacak diğer çalışmalar için de birincil derecede kaynak vazifesi görecektir.