Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ayyıldız H. (Yürütücü), Altın A., Bulut M.
TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2020
Bu proje Kasım
2018 - Kasım 2020 tarihleri arasında Çanakkale sığ sularında (0 - 20 m)
gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 0-2 m derinliklerdeki sığ sularda bulunan genç
balıkları canlı olarak yakalamasında etkin bir av aracı olan ığrıp
kullanılmıştır. Doğal deniz ortamında ığrıp ile avlanan Sparidae ailesine ait
isparoz, Diplodus annularis, mırmır Lithognathus mormyrus, yabani
mercan, Pagellus acarne, sarpa, Sarpa salpa ve çipura, Sparus
aurata türleri hasarsız bir şekilde temin edilip karada bulunan taşıma
tanklarına vasıtasıyla ÇOMÜ Deniz Balıkları Araştırma Ünitesine getirilmiştir.
Bu balıkların kültür sistemlerine adaptasyonu sağlandıktan sonra balık ağız
açıklığına ve büyüklüğüne göre granül yemle beslenmeye başlanmıştır. Araştırma
ünitesindeki tanklarda 12 saat gündüz 12 saat gece uygulaması yapılmıştır.
Adaptasyon süreci başarı ile tamamlandıktan sonra 50 mg/lt, 100 mg/lt, 150
mg/lt ve 200 mg/lt olmak üzere 4 farklı dozaj Alizarin Red S floresan kimyasal
uygulaması gerçekleştirilmiştir. Ayrıca meydana gelebilecek ölüm oranlarının
kullanılan floresan kimyasaldan kaynaklı olup olmadığının tespiti için bir de
kontrol grubu oluşturulmuştur. 24
saat sonunda Alizarin Red S maruz bırakılmış balıklar gruplarına göre ilk
konuldukları akvaryumlara geri alınmıştır. Bu akvaryumlarda 10 gün boyunca
günde 2 defa pelet yem ile beslenmişlerdir ve her gün sıcaklık, tuzluluk ve ph
değerleri kaydedilmiştir. 10 gün sonunda 2. defa ARS uygulaması gerçekleştirilmiştir.
2. ARS uygulaması sonunda tekrar ilk konuldukları akvaryumlara geri alınmıştır.
Bu akvaryumlarda en az 5 gün bekletildikten sonra aşırı dozda MS 222
kullanılarak deney sonlandırılmıştır.
Çanakkale sığ
sularında yapmış olduğumuz bu çalışmada, Alizarin Red S floresan kimyasalı genç
sparid türlerinde farklı solüsyonlarda 24 saat bekletilerek uygulanmış ve genç
sparid bireylerinin hayatta kalması üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı
gözlemlenmiştir. Buna ilaveten ARS uygulanan sparid türlerinin
tamamında marka oluşumu net bir şekilde gözlemlenmiştir. Kimyasal markalama
işlemi uygulanan tüm bireylerin otolitlerinde oluşan günlük yaş halkası sayısı
ile geçen gün sayısının karşılaştırılması için Chi2 testi
uygulanmıştır. Chi2 testi tüm bireylerde oluşan günlük yaş halkası
sayısı ile geçen gün arasında önemli bir farkın olmadığını göstermiştir. Bu da
Çanakkale sığ sularında elde edilen genç isparoz, Diplodus annularis,
mırmır Lithognathus mormyrus, yabani mercan, Pagellus acarne,
sarpa, Sarpa salpa ve çipura, Sparus aurata türleri bireylerinin
yaş halkası oluşumunun günlük olarak gerçekleştiğini göstermektedir.