Kaybedilmiş doku ve organların rejenerasyonu amacıyla kullanılan biyomalzemeler doku mühendisliği ve rejeneratif tıpta önemli bir role sahiptir. Doğal ve sentetik polimerlerden üretilen biyolojik iskeleler in vivo ve in vitro koşullarda doku veya organ oluşumuna destek olabilirler. Bu çalışmada kemik doku mühendisliği uygulaması kapsamında; Ayva çekirdeği müsilajı (QSM) ve nanohidroksiapatit (nHA)’ten oluşturulan biyoiskelelerin tavşan mandibulalarında oluşturulan kritik boyuttaki defektlerde etkinliği değerlendirildi. Çalışmaya 36 erkek tavşan dahil edildi. Deneklerde 10 mm çapında ve 4 mm derinliğinde bilateral mandibular defektler hazırlandı. QSM/nHAp tabanlı iskeleler sol mandibular corpus bölgesine yerleştirildi ve sağ taraf boş bırakıldı.

Çalışmada sakrifiye sonrası deneklerden alınan spesmenler belirlenen 4 ayrı zaman aralığında (10., 21., 45. ve 90. günler) histolojik olarak Hemotoksilen-Eozin boyamaları ve Alizarin kırmızısı boyama tekniği ile değerlendirildi. Real-Time PCR ve Taramalı elektron mikroskop ile analizleri yapıldı.

Deney grubunda 10. günde greft materyali gözlendi. 21. günde, greft kavitenin tabanında kısmen rezorpsiyona uğradığı ve yerine yeni kemik dokusu oluştuğu gözlendi. Histolojik değerlendirmede defekt alanında yeni kemik oluşumunun, deney grubunda kontrol grubuna göre daha iyi olduğunu gözlendi. Çarpıcı bir şekilde, 21. günden sonra tüm QSM/nHAp gruplarında diş ve kemik rejenerasyonunun birlikte gelişimi gözlemlendi. Buna karşılık, 90. günde kontrol grubundan yalnızca iki örnekte diş oluşumu gözlendi. Ayrıca, QSM/nHAp yapı iskeleleri, greftlenmiş alanda kemik ve dişle ilgili gen ve protein ekspresyonunu (>2 kat) indükledi.

Sonuç olarak bitki bazlı QSM-nHAp biyoiskelelerin biyouyumlu, hidrofilik, esnek, gözenekli ve dayanıklı yapısı, QSM-nHAp kompozitleri, özellikle kraniyomaksillofasiyal bölgede kemik ve diş dokusunun rejenerasyonunda kullanılması aşamasında gelecekte insanlarda klinik kullanım için umut vadetmektedir.

Anahtar Kelimeler: Nanohidroksiapatit, Ayva (Cydonia oblonga Miller) Çekirdeği Müsilajı, Tavşan Mandibulası, Kemik Rejenerasyonu