Kümeleme Algoritmaları ile Yüksek Öğretim Kurumlarının Yabancı Uyruklu Öğrenci Memnuniyetleri Açısından İncelenmesi


Söküt Açar T., Kalyoncu S.(Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2024

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Mart 2024
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2024

Proje Özeti

 

Yükseköğretim kurumlarında yabancı uyruklu öğrencilerin nicelik ve nitelik olarak değerlendirilmesi gerek kurumsal akreditasyon yolundaki kalite çalışmalarında gerekse uluslarasılaştırma politikaları kapsamında oldukça önemli bir konumdadır. Özel öğrenci statüsünde yer alan yabancı uyruklu öğrenciler, geldikleri ülkelerin çeşitliliği açısından değerlendirilecek olursa kurumdaki öğrenme ortamına, ulusal öğrencilerin iletişim becerilerinin gelişmesine, uluslararası iş birliklerin zenginliğine katkı sunmaktadır. Ayrıca yükseköğretim kurumları rekabetçi bir ortam olduğundan bu öğrencilerin nicelik ve nitelik olarak zengin olması küresel rekabetçiliği de artırır. Yükseköğretim kurumları, yabancı uyruklu öğrencilerin memnuniyetini sağlamak ve uluslararası öğrencileri çekmek için çeşitli politikalar izler.  Bu politikalar, eğitim, kariyer ve fiziki imkanları içeren özel yaklaşımları gerektirir.

Yabancı uyruklu öğrencilerin memnuniyet araştırmalarına her bir yükseköğretim kurumunun iç değerlendirme raporlarında yer verilmektedir.  Ek olarak bu özel öğrencilerin deneyimlerini anlamak, kurumun eğitiminden, kurumun bulunduğu şehre yönelik memnuniyetlerinden çıkarımlar yapmak amacı ile akademik çalışmalar da yürütülmektedir. Mevcut literatürde, akademik çalışmaların genellikle anket formları aracılığıyla yalnızca tek bir kurumu değerlendirdiği, yaygın olarak kullanılan yöntemin ise faktör analizi ile anket formlarındaki ölçeklerin indirgendiği çalışmalar olduğu görülmektedir. Bu çalışmalarda yabancı uyruklu öğrencilerin memnuniyetlerini etkileyen faktörler belirlenmektedir.

Yükseköğretim kurumlarındaki yabancı uyruklu öğrencilere ilişkin rakamları tek bir çatı altında betimleyen YÖK raporları (İzleme ve Değerlendirme ya da öğrenci istatistikleri) mevcuttur. Üniversite Araştırmaları Laboratuvarı (UniAr), 2018 yılında Yabancı Uyruklu Öğrenci Memnuniyeti Araştırması (YÖMA) yapmış ve sonuçlarını kamuoyu ile açık bir şeklide paylaşmıştır. Bu rapor, toplam 133 üniversite üzerinden 4785 lisans düzeyindeki yabancı uyruklu öğrenci üzerinde yürütülmüş ve her üniversitenin memnuniyet skorları elde edilmiştir. YÖMA-2018 bu skorlara göre yükseköğretim kurumlarını sınıflandırmıştır. Ancak sınıflandırmasını memnuniyet skorunu 6 aralığa bölerek yapmıştır. Bu proje önerisi YÖMA-2018 verilerini kapsamaktadır. Ancak rapordaki klasik sınıflandırmanın aksine kümeleme algoritmaları ile kurumları sınıflandırmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda farklı kümeleme algoritmaları farklı uzaklık ölçülerine göre uygulanacak ve en iyi algoritmayı belirlemek için AIC, BIC ve Silhouette gibi nicel kriterler kullanılacaktır. Kümeleme algoritmaları ile yabancı uyruklu öğrenci memnuniyetlerine göre üniversitelerin kümelenmesinin, YÖMA-2018 de kullanılan klasik sınıflandırmadan daha etkin olması hedeflenmektedir.

Bu çalışma kapsamında, özellikle Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nde yürütülecek araştırmanın temel hedefi, bu üniversitenin yabancı uyruklu öğrenci memnuniyetini etkileyen faktörlerdeki performansını diğer üniversitelerle karşılaştırılabilir bir düzeye taşımaktır. 2018 yılından bu yana yabancı öğrencilere yönelik geliştirilen politikaların etkilerinin izlenmesi, kurumun bu alandaki politika geliştirmelerine yön vermesi bakımından önem taşımaktadır.

Bu proje ile son yıllarda nicelik olarak artan yükseköğretim kurumlarındaki yabancı uyruklu öğrencilerin kurum seçim süreçlerine rehberlik edecek bir kümelenme ortaya koyacaktır.