Ksilen Maruziyetinde Ozon Tedavisinin Erkek Üreme Sistemi Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi


Aydeğer C., Yavuz B., Eroğlu H. A., Yavaş Durasıllı T., Koşan T. M. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2025

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Temmuz 2024
  • Bitiş Tarihi: Temmuz 2025

Proje Özeti

Ksilen, sigara içimi, endüstriyel atıklar, laboratuvarda çalışma, araç emisyonları gibi durumlarda maruziyet sonrasında maruz kalınan toksik bir maddedir. Yaygın olarak maruz kalınan bu maddenin kan sistemi, respiratuar sistem, gastrointestinal sistem ve sinir sistemi dahil olmak üzere birçok sistemi olumsuz olarak etkilemektedir. Erkek üreme sistemi üzerinde yapılan çalışmalarda sperm kalitesini azalttığı, anormal sperm sayısını arttırdığı, testesteron düzeylerini düşürdüğü ortaya koyulmuştur. Üreme sisteminde etkileri ortaya koyulmakla beraber ksilen toksisitesinde tedavi edici bir ajan kullanımını gösteren bir duruma rastlanmamıştır. Ozon, oksijen atomunun bir formu olup günümüzde tedavi amacıyla kullanılan bir gazdır. Ozon karışımı (%95 O2 + %5 O3) şeklinde uygulaması yapılan bu gazın antioksidan, antiapopitotik, antiinflamatuvar, nöroprotektif etkilere sahi olduğu çeşitli çalışmalarla ortaya konulmuştur. Bütün bu veriler ışığında çalışmamızın amacı, ksilene maruz bırakılan sıçanlarda ozon tedavisinin erkek üreme sistemi üzerine etkilerini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 28+8 adet Wistar albino sıçan Kontrol, Ozon, Ksilen, Ksilen+Ozon olmak üzere 4 eşit gruba ayrılacaktır. Ksilen gruplarında bulunan sıçanlar 1.-30. günleri arasında, haftada 5 gün, günde 1 saat süresince kabinlere alınarak 2000 ppm dozunda ksilene maruz bırakılacaktır. Çalışmanın 31-35. günlerde 5 gün günde 1 kez 0,5 ml/kg dozunda intraperitoneal ozon tedavisi alacaktır. Çalışmanın 36. gününde sıçanlar anestezi altına alınarak sakrifiye edilecek kan, testis ve sperm dokuları alınacaktır. Kan örneklerinden serum testesteron seviyeleri belirlenecektir. Sperm örneklerinden spermatolojik çalışmalar yapılırken testisler hematoksilen-eozin ve anti-8-OHdG antikoru ile boyanarak immünohistokimyasal olarak değerlendirilecektir.