Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2023
Tatlı pelin otu (Artemisia annua) bitkisi özellikle sıtma tedavisi için kullanılan ilaçların etken maddesi olan artemisin içeriği nedeni ile uzun yıllardır yüksek ateşe karşı kullanılmaktadır. Çin ve Afrika ülkelerinde halk tıbbında ateş düşürücü özelliği nedeni ile yüzyıllardır kullanılmaktadır. Bitkinin yaprakları çay olarak veya sulu ekstrakt olarak tüketilmektedir. Düşük toksik risk nedeni ile güvenli bir şekilde kullanılmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalar bu bitkinin aynı zamanda antioksidan, antikanser ve immünomodülatör etkileri de olduğunu ortaya koymuştur. Artemisia annua bitkisinin hayvanlarda bağışıklık üzerine etkisini inceleyen bir çalışma bulunmamaktadır. Model organizma olarak son yıllarda giderek artan şekilde bağışıklık çalışmalarında tercih edilen Galleria mellonella uygulama kolaylığı, doğal bağışıklığının insan dahil memelilerle ortak olması ve sonuçların hızlıca belirlenebilmesi özellikleri nedeni ile çalışmamızda tercih edilmiştir. Hücre aracılı bağışıklık tepkilerinden; enkapsülasyon ve melanizasyon büyük balmumu güvesi (Galleria mellonella) bağışıklığının en önemli tepkileridir. Her iki bağışıklık parametresi de hemositlerin etkileri ile oluşmaktadır. Toplam hemosit sayısındaki değişimler, enkapsülasyon ve melanizasyon bağışıklık tepkileri ile yakından alakalıdır. Melanizasyon bağışıklık tepkisi inaktif formdaki profenoloksidaz’ın fenoloksidaz enzimine dönüşmesi sonucunda oluşmaktadır. Bu biyokimyasal dönüşüm esnasında oksijen radikalleri ortaya çıkmaktadır. Ortaya çıkan bu oksijen radikalleri antioksidan enzimler aracılığı ile etkisiz hale getirilirler. Oksijen radikalleri genotoksik etki, hücre yaşlanması, metabolik yolaklarda bozulma gibi biyolojik süreçlerle ilişkilidir. Toplam hemosit sayısı, enkapsülasyon ve melanizasyon tepkileri faz-kontrast mikroskopisi yöntemi ile belirlenebilmektedir. Fenoloksidaz enzim aktivitesi ve antioksidan enzimlerin aktiviteleri ise spektrofotometrik yollarla belirlenebilmektedir. Enzim aktivitelerinin belirlenmesinde standart olarak mikroplaka okuyucuları kullanılmaktadır. Yapılacak olan bu çalışma ile bağışıklık üzerine etkileri belirlenmemiş Artemisia annua bitkisinin model organizma Galleria mellonella doğal bağışıklık tepkileri (toplam hemosit sayısı, enkapsülasyon-melanizasyon, fenoloksidaz) ile antioksidan enzim aktivitesi (süperoksit dismutaz, katalaz, lipid peroksidaz) üzerinden hayvanlardaki bağışıklık sistemi üzerine etkileri bütünlüklü olarak değerlendirilecektir. Bu yolla hem literatürde bir eksiklik gideriliş olacak hem de bitkinin etkilerini inceleyecek gelecekteki çalışmalara bir bilimsel temel oluşturulacaktır. Çalışma bitkinin doğadan toplanması, yapraklarınının kurutularak ekstraktının çıkartılması, ekstraktın yetiştirilecek olan deneklere verilmesi, deney prosedürlerinin materyal-metotda uygun olarak gerçekleştirilmesi ve sonuçların değerlendirilerek/literatürle karşılaştırılarak raporlanması aşamalarından oluşmaktadır. çalışmanın 24 ay içerisinde tamamlanması hedeflenmiştir. Bu çalışmanın; Selçuk Üniversitesi (Rahile ÖZTÜRK) ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (Serhat KAYA) işbirliği içerisinde gerçekleştirilmesi planlanmıştır.