Çanakkale Boğazı Kültürel Miras Deniz Seyir ve Tur Rotası


Duran E. (Yürütücü), Gül H., Güler O., Hamarat B.

TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2024 - 2026

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2024
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2026

Proje Özeti

Hızlı bir şekilde değişen günümüz dünyasında teknolojinin ilerlemesi ile bağlantılı olarak yenilikçi bir şekilde teknolojiye uygun ürünlerin ve cihazların gelişimi meydana gelmiştir. İnternet kullanımı ve internet üzerinden bilgi paylaşımı ve bununla bağlantılıuygulamalar artış göstermiştir. Böylece, insanların bilgiye erişimi kolaylık kazanmıştır. Bu noktada, üç boyutlu görüntüler ve sanal ortamların oluşmasına yardımcı olan inovatif bir artırılmış, sanal gerçeklik teknolojisi gelişim sağlamıştır. Artırılmış, gerçeklik ile beraber gerçeklik hissi, farklı deneyim edinmek, bilgi sağlamak gibi konuların her alana özgü birçok faydası bulunmaktadır. Bu nedenle artırılmış gerçeklik veteknolojisi eğitim, eğlence, mimari, askeri ve bunun gibi birçok alanda kullanıldığı gibi turizm alanında da kullanılmaktadır.

Turizm sektöründe teknolojik olarak yeni gelişmeler ve değişiklikler olmuştur (Middleton ve Clarke, 2001). Teknoloji pek çok kolaylık ve fayda sağlamaktadır ve bu sayede üreticiler ve tüketiciler için çekicilik ve tercih algısı oluşturmaktadır. Artırılmışgerçeklik turistler, işletmeler, destinasyon vb. tüm aktörlere birçok fayda sağlayarak çekicilik oluşturmakta, merak, istek ve ihtiyaçları karşılamaktadır. Destinasyonda turistlere yol göstererek onlara turistik, tarihi, mimari ve kültürel yerler ve turizm işletmeleri hakkında bilgi vermektedir. Yani; artırılmış gerçeklikteknolojisi, turizm faaliyetine başlandığı andan turizm faaliyetinin sonlandırıldığı ana kadar turizm işletmeleri, destinasyon, müze vb. çekimalanlarına, turistlere ve turizmin içerisindeki herkese birçok fayda sağlamaktadır.Hjalager (2015) “Turizmi Değiştiren 100 Yenilik” başlıklı makalesinde, artırılmış gerçekliği turizmi değiştiren yeniliklerden biri olarak ele almış ve artırılmış gerçekliğin hızlı bir şekilde turizm gezileri, müze ve etkinliklerde gerçekleştirilen canlandırmalar için önemli bir araç olduğunu belirtmiştir. Ayrıca, bu yenilik turizm işletmeleri ve kuruluşlarını daha tanınan, gelişmiş ve kârlı hale getiren ve bunun yanı sıra turizm aktörlerini yeni ağ ve sistemlerde bir araya getirmeye yarayan yeniliklerdendir (Hjalager, 2015).Çanakkale boğazı sahip olduğu derin tarihsel birikimi ile dünya tarihi ve kültürel mirasına ve Cumhuriyetimizin kuruluşuna giden en önemli adım olmasından dolayı da ayrıca Türkiye Cumhuriyeti tarihi ve kültürel mirasına ev sahipliği yapmaktadır. Bu bakımdan Çanakkale Boğazı kıyıları dünya ve ülkemiz tarihi açısından önemli ve zengin miras alanlarına ev sahipliği yapmaktadır. Boğazın her iki yakasında bulunan bu alanların bir arada görülmesi ve deneyimlenmesi doğru, etkin ve derinlenmesine planlanmış bir boğaz turu rotası ile mümkün olup hali hazırda böyle bir kültürel miras tur rotası bulunmamaktadır.

Bu çalışmanın amacı, Çanakkale ilinde kültür yolu rotalarından biri olan deniz seyir rotasını oluşturmak ve mitolojilere konu olan zengin tarihine ek olarak 1. Dünya Savaşının Çanakkale cephesinde bırakmış olduğu mirasın; kültür yolu rotaları çerçevesinde bir denizrotası olarak gelecek nesillere aktarılmasıdır. Bu kapsamda Tarihi, doğal ve kültürel miras unsurları ile Çanakkale Boğazı’nın iki yakasını kapsayacak bir Tekne tur rotası oluşturularak Gelibolu’dan Çanakkale boğazının Ege denizi çıkışına kadar süren güzergah, rota kapsamında değerlendirilecektir. İlgili güzergah boyunca boğazın her iki yakasına yönelik tanıtım noktaları ve durakları ile bu alanlara ilişkin tanırım ve bilgilendirme yöntem ve materyalleri belirlenecektir. Oluşturulan miras rotası üzerindeki miras alanları mimari/tarihi/doğal özellikleri çerçevesinde seslendirilerek, rota noktalarında ziyaretçilerin kulaklık, dijital ekran vb. teknolojilerle kullanımına sunulacaktır. Dolayısıyla rota üzerindeki durak noktaları, noktalarda tekne hızı, bilgilendirme ve tanıtımın niteliği ve zamanlaması gibi pek çok unsur oluşturulacak “Dardanell-E” tur rotası uygulaması ile tekne ve ziyaretçi kullanımına sunulacaktır. Dolayısıyla tur teknesinin seyir güzergahı, hızı ve durak noktaları bu uygulama üzerinden yürütülecektir. Bu kapsamda Çanakkale boğazının her iki yakasında yer alan minimum 50 miras alanı uygulama kapsamına alınacak olup proje süresince ortaya çıkan yeni alanlarla beraber uygulamanın geliştirilmesi ve rotanın şekillendirilmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda proje kapsamında yine minimum 50 miras alanının seslendirilmesi ve bir kısmının “VR” uygulaması çerçevesinde canlandırılması hedeflenmektedir.