Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitiminde Öğretim Sürecini Destekleyici Web Tabanlı Kaçış Odalarının Tasarlanması, Geliştirilmesi Ve Değerlendirilmesi


Toraman Ç. (Yürütücü), Alimoğlu M. K., Tekin M., Saygılı E. S., Kılınçarslan M. G., Tekeş E., et al.

TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2026

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Aralık 2023
  • Bitiş Tarihi: Mart 2026

Proje Özeti

COVID-19 pandemi döneminde gerçekleştirilen acil uzaktan öğretim sürecinde çevrimiçi öğrenme ortamlarında öğrenci katılımının ve motivasyonun azalması, süreç odaklı ve biçimlendirici değerlendirme ile ilgili ortaya çıkan sorunlar tıp eğitiminde de görülmeye başlamıştır. Yaşanan bu sorunların önüne geçilmesi için yeni öğrenme ortamları ve yöntemlerine ihtiyaç duyulmuştur. Bu projenin temelini oluşturan “Kaçış Odası” uygulaması da öğrencilerin bireysel olarak ya da küçük gruplar şeklinde, öğrenme hedeflerine bağlı olarak hazırlanmış senaryolar aracılığıyla çeşitli problem durumlarıyla karşılaştığı ve problemleri çözmeye çalıştıkları bir öğrenme ortamıdır.

Türkiye’de kaçış odası ile ilgili yapılacak ilk çalışma niteliği taşıyan bu projenin temel amacı, tıp fakültesi mezuniyet öncesi eğitim dönemi öğrenim hedeflerine uygun yapılandırılmış web tabanlı kaçış odası uygulamalarının öğrencilerin çevrimiçi öğrenme ortamına katılımına, önceki öğrenmelerinin pekiştirilmesine, öğrenilenlerin yeni durumlara transferine, öğrenme eksiklerinin giderilmesine etkisinin ve biçimlendirici değerlendirme aracı olarak etkililiğinin incelenmesidir. Bu temel amaç doğrultusunda (1) öğrencilerin çevrimiçi öğrenme ortamına katılımını arttıracak ve öğrenim hedeflerinin pekişmesini sağlayacak ve uygulama sonucunda etkili geribildirim alabilecekleri kaçış odası oyunlarının hazırlanması, (2) hazırlanan kaçış odası oyunlarının çevrimiçi ortama aktarımını sağlayan bir bilgisayar yazılımının hazırlanması, (3) öğrencilerin çevrimiçi öğrenme ortamlarına katılımlarının artırılması, (4) öğrencilere kazandırılmak istenen öğrenim hedeflerinin pekiştirilmesi, (5) öğrencilerin öğrenmelerine yönelik etkili geri bildirim verilmesi, (6) kaçış odalarının eğitimde kullanımına yönelik tıp fakültesi eğitici ve yöneticilerine eğitim konferansı düzenlenmesi, (7) bilgisayar yazılımına kullanıcılar ve eğiticiler tarafından yeni oyunlar eklenmesini sağlayacak esnekliğin kazandırılarak uygulamanın ücretsiz ve yaygın kullanımının sağlanması hedeflenmektedir.

Bu projenin yöntemi öğretim tasarım modellerinden ADDIE modeline göre oluşturulmuştur. ADDIE modeli analiz, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirme olmak üzere beş basamaktan oluşmaktadır. Analiz basamağında, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Tıp Fakültesi 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile iki farklı sınıf düzeyinden ayrı ayrı 15-20 katılımcıdan oluşan iki grup belirlenerek odak grup görüşmesi gerçekleştirilecektir. Bu gruplar aracılığıyla uzaktan eğitim sistemleri, acil uzaktan öğretim sürecinde karşılaşılan sorunlar ve öğrencilerin acil uzaktan eğitime yönelik görüşleri belirlenerek mevcut durum ve ihtiyaçlar belirlenecektir. Analiz basamağında elde edilen veriler doğrultusunda planlanan web tabanlı kaçış odalarının yapısı ve içerikleri gözden geçirilecektir. Tasarım basamağında web tabanlı kaçış odalarının senaryoları ve oyunlar planlanacaktır. Geliştirme basamağında hazırlanan senaryolar temelinde e-öğrenme platformu geliştirmeye başlanacaktır. Uygulama basamağı pilot uygulama ve asıl uygulama olmak üzere iki adımda gerçekleştirilecektir. Pilot uygulamada asıl uygulama öncesinde gerçekleştirilecek iyileştirme döngüsünde ÇOMÜTF’de öğrenim gören 3. sınıftan 20 ve 4. sınıftan 20 öğrenci olmak üzere son kullanıcıyı temsilen 40 gönüllü öğrenci ile görev bazlı kullanılabilirlik çalışması yapılacaktır. Bu uygulamalar ile ilgili katılımcı görüşleri anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formları ile alınacaktır. Anketten elde edilecek nicel veriler betimsel istatistikler ile, görüşmelerden elde edilecek nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenecektir. Modelin değerlendirme basamağında ise çeşitli araçlar (ölçek, görüşme formu ve sınavlar) kullanılarak öğrencilerin çokluortam öğrenme materyaline bağlanma düzeyi, başarı düzeyi, öğrenim hedefleri doğrultusundaki kazanımları transfer edebilme düzeyi ve kaçış odası uygulamalarına katılan tıp fakültesi öğrencilerinin uygulamaya ilişkin görüşleri incelenecektir. Çokluortam öğrenme materyaline bağlanma ölçeği uygulaması, başarı düzeyinin belirlenmesinde final ve klinik staj bloğu sonu bitirme sınavları, Log kayıtlarının belirlenmesi ve öğrenim hedefleri doğrultusundaki kazanımların transfer düzeyinin ölçümü için klinik akıl yürütme değerlendirmesinde elde edilen nicel veriler tanımlayıcı istatistikler ile analiz edilecektir. Gerçekleştirilen odak grup görüşmeleri ve uygulamaların bitiminde öğrencilerin uygulamalara ilişkin görüşlerinden elde edilen nitel veriler ise tümevarımsal içerik analizi ile analiz edilecektir.

Bu projede tasarlanacak web tabanlı kaçış odası uygulaması öğrencilerin çevrimiçi öğrenme ortamında gerçekleşen öğretime katılımı artırma ve öğrencilerin öğrendiklerini pekiştirmesini sağlamanın yanı sıra ölçme-değerlendirme sürecine yardımcı bir biçimlendirici değerlendirme aracı olarak da kullanılacaktır.