Diyet Memnuniyet Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Creative Commons License

ESKİCİ G., KARAHAN YILMAZ S.

Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.10, sa.1, ss.35-45, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.35-45
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Diyetin başarısında uzun süreli uygulanabilirliği önemli bir unsurdur. Süreyi belirleyen etmen ise kişinin

diyetinden memnun olmasıdır. Bu çalışmanın amacı farklı sebeplerle diyet uygulayanların memnuniyet durumlarını

değerlendirmek için geliştirilmiş olan 10 maddelik beşli likert tipi ölçeklenmiş Diyet Memnuniyet Ölçeğinin Türkçe

formunun geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Örneklem ve Yöntem: Çalışma kapsamına,18-65 yaş

arası farklı sebeplerle (ağırlık kaybı/kazanımı, kronik hastalık gibi) diyet uygulayan 102 birey dahil edilmiştir.

Verilerin istatistiksel analizi SPSS 22.0 ve LISREL 5.53 istatistik paket programlarında yapılmıştır. Verilerin

toplanmasında; google formlar aracılığıyla oluşturulan anket linki sosyal medya, whatsapp grupları ve e-mail

üzerinden katılımcılara gönderilerek katılımcılardan anket linkini doldurmaları istenmiştir. Verilerin analizinde

Bartlett testi ve Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testi yapılmış; Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA), Doğrulayıcı Faktör

Analizi (DFA) ve pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Geçerlik aşamasında dil ve kapsamgeçerliği yapılmıştır.

Geliştirilen ölçeğin güvenirlik değeri düzeyinin saptanmasında iç tutarlılık için “Cronbach alfa katsayısı”

hesaplanmıştır. Bulgular: Türkçe geçerlik ve güvenirliğinin değerlendirilmesi sonucunda; orijinal ölçekteki 1 nolu

maddenin AFA yükünün 0.30 değerinden düşük olduğu gözlenmiş, bu madde ölçekten çıkarılıp Diyet Memnuniyet

Ölçeği 9 madde olarak düzenlenmiştir. DFA yüklerinin 0.44 ile 0.87 arasında değiştiği belirlenmiştir. Maddelerin

faktör yüklerinin 0.505 ile 0.894 arasında ve madde toplam korelasyonlarının da 0.422 ile 0.847 arasında değiştiği

tespit edilmiştir. Dokuz maddelik ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı 0.902 olarak bulunmuştur. Sonuç: Geçerlik ve

güvenirlik düzeyi (Cronbach alpha güvenirlik katsayısı= 0.902) yüksek düzeyde bulunan bu ölçeğin 18-65 yaş arası

farklı sebeplerle (ağırlık kaybı/kazanımı, kronik hastalık gibi) diyet uygulayan Türk bireylerin diyet memnuniyet

durumlarının değerlendirilmesinde kullanılması uygundur ve önerilmektedir.

the person’s satisfaction with their diet. The aim of this study is to conduct a validity and reliability study of the

Turkish form of the 10-item, five-point Likert-type Diet Satisfaction Scale, which was developed to evaluate the

satisfaction status of those who went on diets for various reasons. Subject and Methods: A total of 102 individuals

aged between18 and 65 who went on a diet for various reasons (weight loss / gain, chronic disease) were included in

the study. Statistical analysis of the data was made with SPSS 22.0 and LISREL 5.53 statistical package programs.

In collecting data; the survey link created through google forms was sent to the participants via social media,

WhatsApp groups and e-mail, and the participants were asked to fill in the survey.Bartlett test and Kaiser-Meyer-

Olkin (KMO) test were used to analyze the data; Explanatory Factor Analysis (EFA), Confirmatory Factor Analysis

(CFA) and Pearson correlation analysis were applied. Language and content validity were checked at the validity

stage. "Cronbach alpha coefficient" was calculated for internal consistency in determining the level of reliability

value of the developed scale. Results: As a result of the evaluation of Turkish validity and reliability; it was observed

that the EFA load of item no. 1 in the original scale was less than 0.30 and accordingly this item was removed from

the scale and the Diet Satisfaction Scale was arranged as 9 items. It was determined that DFA loads varied between

0.44 and 0.87. It was found out that the factor loads of the items varied between 0.505 and 0.894 and the item total

correlations varied between 0.422 and 0.847. The Cronbach alpha coefficient of the nine-item scale was found to be

0.902. Conclusion: This scale, which has a high level of validity and reliability (Cronbach alpha Reliability

Coefficient= 0.902), is suitable and recommended to be used in the assessment of dietary satisfaction of Turkish

individuals aged 18-65 who follow diets for different reasons (such as weight loss / gain, chronic disease).