Akademik Veri Yönetim Sistemi
18. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara, Türkiye, 26 - 29 Mayıs 2021, ss.1-8
Su, yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan en
önemli doğal kaynaklardan biridir. Günümüzde, yoğun nüfus artışı, aşırı ve
bilinçsiz tüketim, hızlı ve plansız kentleşme, sanayileşme, kimyasal gübreler
ve kuraklık gibi etmenler su miktarının azalmasına ve su kalitesinin düşmesine
neden olmaktadır. Bu nedenle su kalitesinin zaman içerisindeki değişikliklerin analiz
edilmesi, izlenmesi ve değerlendirilmesi ve kirletici unsurların belirlenmesi
önemlidir. Bu çalışmada, çoklu doğrusal regresyon, polinom regresyonu ve yanıt
yüzey regresyonu yöntemleri kullanılarak su kalitesi parametrelerinin analizi,
analizin matematiksel olarak ortaya konulması ve bunu araştıracak
algoritmaların geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla biyolojik
parametrelerden klorofil-a, fiziksel parametrelerden askıda katı madde,
kimyasal parametrelerden hidrojen iyonu su kalitesi parametrelerinin analizinde
Göktürk-2 uydu görüntülerinin spektral yansıma değerleri kullanılmıştır. Su
kalitesi parametrelerinin analizi için uydu görüntülerindeki spektral bantların
tüm kombinasyonları ile matematiksel modeller oluşturulmuştur. Tüm verilerin ve
oluşturulan modellerinin gerçekleştirilmesi için Matlab tabanlı bir algoritma
geliştirilmiştir. Su kalitesi parametrelerinin analizinde kullanılan yöntemlerin
performansı karesel ortalama hata, ortalama mutlak yüzde hata, ortalama mutlak
hata, determinasyon katsayısı ve korelasyon katsayısı istatistiksel indeksleri
kullanılarak ölçülmüştür. Çalışmanın sonucunda su kalitesi parametrelerinin her
biri için deneysel ilişkiler elde edilmiş ve doğruluk analizi sonucuna göre su
kalitesi parametrelerinin dağılım haritaları üretilmiş ve değerlendirilmiştir.
Çalışma sonucunda önerilen algoritmanın, uzaktan algılama teknikleri
kullanılarak su kalitesi parametrelerinin analizine ve su kalitesi dağılımının
belirlenmesine yönelik olarak kullanılabilir bir yaklaşım olduğu
değerlendirilmektedir.