Siyasi ve Hukuki Boyutlarıyla Türkiye’nin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nden Petrol Sevkiyatı

Tekirdağ Namık Kemal University Faculty of Economics and Administrative Sciences International Symposium on International Relations , Tekirdağ, Turkey, 29 - 30 May 2023, pp.68

Publication Type: Conference Paper / Summary Text
City: Tekirdağ
Country: Turkey
Page Numbers: pp.68
Çanakkale Onsekiz Mart University Affiliated: Yes

Abstract

Siyasi ve Hukuki Boyutlarıyla Türkiye’nin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nden Petrol Sevkiyatı

Dr. Öğr. Üyesi. Muhammet Fatih Özkan1

1 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İİBF, Uluslararası İlişkiler Bölümü, m.f-ozkan@comu.edu.tr ORCID:

Özet

Türkiye’nin Irak’ın kuzeyinden petrol sevkiyatıyla ilgili tartışmalar Mart 2023’te açıklanan Paris merkezli Uluslararası Ticaret Odası Hakem Mahkemesi (Tahkim) kararı sonrasında yeniden gündeme gelmiştir. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile Türkiye arasında yapılan ve bölge petrolünün Ceyhan limanı üzerinden uluslararası pazarlara taşınmasını öngören antlaşma, Irak hükümeti açısından oldukça rahatsız edici olmuştur. Bağdat’ın konuyu Tahkim mahkemesine taşıması ve buradan Türkiye aleyhine bir karar çıkması, Ankara’nın enerji politikasında ve Irak’tan petrol sevkiyatında yeni bir dönemi başlatma ihtimalini ortaya çıkarmıştır. Nitekim, Ankara Tahkim kararına uygun bir şekilde IKBY’den yapılan petrol sevkiyatının durdurulduğunu açıklamıştır. Bu durum da beraberinde uluslararası piyasalardaki petrol fiyatında bir artışa neden olmuş ve bir tedirginliğe yol açmıştır. Türkiye’nin IKBY üzerinden yaptığı petrol sevkiyatının bundan sonraki olası seyrine yönelik bir değerlendirmede bulunacak olan bu çalışma, öncelikli olarak konunun arka planına odaklanacaktır. Bu bağlamda Türkiye’yi Irak merkezi hükümetinin onayı olmamasına rağmen IKBY ile böyle bir petrol sevkiyatı antlaşması imzalamaya sevk eden gelişmeler süreç takibi analizi yöntemiyle açıklanmaya çalışılacaktır. Meselenin hukuki boyutunu daha iyi ortaya koyabilmek için de Tahkim kararının ne anlama geldiği, bunun Bağdat ve IKBY arasındaki yetki paylaşımına dair sorunlar da dikkate alınarak nasıl yorumlanması gerektiği üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Irak, Türkiye, Petrol Sevkiyatı, Süreç Takibi, Uluslararası Tahkim