Çevrenin Korunmasında Bir Mali Araç: Karbon Vergisi


Creative Commons License

İPEK S., ÖKSÜZ M., YÜCESAN M.

Uluslararası Enerji, Ekonomi ve Güvenlik Kongresi, İstanbul, Türkiye, 25 - 26 Mart 2017, ss.43

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.43
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Faydası ülkeler, insanlar ve nesiller açısından evrensel nitelikte olan küresel kamusal mallarından birisi de çevredir. Ancak günümüzde, küresel kamusal mal olan çevrenin yeterince korunamadığı ve bunun da küresel ısınmaya yol açtığı bir gerçektir. Karbon içerikli fosil yakıtlar olan petrol, doğalgaz ve kömürün yanması sonucu açığa çıkan CO2 (karbondioksit) gazının atmosfere karışarak sera gazı etkisi yaratması küresel ısınmanın en önemli sebeplerinden biri olarak gösterilmektedir. Yaşanan bu sorunların ciddi boyutlara gelmesiyle birlikte ülkeler, çevresel sorunların sonucu olarak ortaya çıkan negatif dışsallıkların içselleştirilmesi ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması amacıyla adım atma gereksinimi duymuşlardır. Vergi sadece mali amaçlarla değil, sosyal, kültürel ve çevresel amaçlarla da kullanılabilen bir araç niteliğindedir. Ülkelerin çevresel sorunları önlemek veya negatif dışsallıkları içselleştirmek amacıyla kullanabilecekleri enstrümanlardan birisi de çevre vergileridir. Çevre vergisi, üretici veya tüketici üzerine ek maliyetler getirdiğinden üretici ve tüketici davranışlarını etkileyip aşırı üretim ve/veya tüketimin önüne geçilmesini sağlayarak hem çevresel sorunların çözülmesini hem de negatif dışsallıkların içselleştirilmesini sağlayan bir mali araçtır. Fosil yakıtların yanması sonucu açığa çıkan CO2 emisyonları üzerinden alınan karbon vergisi, atık ve emisyon azaltılmasına yönelik çevre vergilerinden birisidir. Küresel ısınmanın ve bununla birlikte aşırı karbon salınımının ciddi bir sorun haline gelmeye başlamasıyla, karbon vergisi önem kazanan bir konu haline gelmiştir. Karbon vergisi, ek bir maliyet getirdiğinden dolayı üretici ve tüketici davranışları üzerinde değişiklikler meydana getirip üretici ve tüketicinin daha çevreci ürünlere yönelmesini sağlayarak çevrenin korunmasını sağlamaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, ciddi sınırlara ulaşıp sera etkisi yaratan karbon salınımının azaltılmasını sağlayıcı bir önlem olarak karbon vergisinin teorik olarak ele alınarak, AB üyesi ülkelerdeki uygulamaların değerlendirilip Türkiye’de uygulanabilirliğinin tartışılmasıdır.

In terms of its universal benefit with respect to countries, people and generations, the environment is one of the global public goods. But nowadays, the environment, as global public good, is not adequately protected and this is a reality that leads to global warming. Carbon-containing fossil fuels such as oil, natural gas and carbon dioxide, which eventually become burnt, are shown to be one of the most important causes of global warming. With these problems coming to a serious dimensions, countries have felt the need to take steps to internalize negative externalities emerging as a consequence of environmental problems and to ensure sustainable development. Tax is a vehicle that can be used not only for fiscal purposes but also for social, cultural and environmental purposes. One of the instruments that countries can employ to prevent environmental problems or internalize negative externalities is environmental taxes. Environmental tax is a fiscal instrument since it brings additional costs on the producer or consumer and therefore can affect both producer and consumer behavior and prevent overproduction and/or consumption, through solving both environmental problems and internalizing negative externalities. Fossil fuels are one of the environmental taxes for reducing waste and emissions from carbon emissions from the resulting CO2 emissions. As global warming and, consequently, excessive carbon emissions has begun to become a serious problem, therefore, carbon taxation has become an important issue. Since it brings an additional cost, the carbon taxation protects the environment by bringing changes in producer and consumer behavior to the point where producers and consumers turning to more green harvests. The main aim of this study is a discussion of the applicability of carbon tax with a theoretical perspective in Turkey as a measure to reduce greenhouse gas emissions, which reaches serious limits, by evaluating the applications in member states of the European Union.