Hayvansal Üretim, cilt.62, sa.2, ss.149-155, 2021 (Hakemli Dergi)
Amaç: Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de koyun yetiştiriciliğinde kuzu ölümleri önemli bir sorundur. Bu sorunun çok farklı nedenleri olmakla birlikte öncelikli nedenin sağlıksız ağıllar olduğu düşünülmektedir. Barınak iklimi, özellikle kötü havalandırma nedeniyle oluşan zararlı gazlar kuzuların büyümesini ve sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu çalışmada, basit, ucuz ve bir tarafı tamamen açık olan bir tünel tipi ağıl (TA) ve yetiştirici koşullarındaki tamamen kapalı yığma ağılda (YA) yer alan Karacabey Merinosu kuzularının büyüme performansı ve sağlık özelikleri incelenmiştir.
Materyal ve Metot: Her bir ağıl tipinde anneleriyle birlikte barındırılan 20 baş Karacabey Merinosu kuzular kullanılmıştır. Çalışmada toplam 40 kuzu kullanılmıştır. Kuzular doğum ağırlıkları, cinsiyetleri ve doğum tiplerine göre TA ve YA gruplarına şansa bağlı olarak dağıtılmıştır.
Bulgular: Deneme boyunca takip edilen oransal nem, dış çevre için %18 ile %94, TA için %8 ile %97, YA için ise %24 ile %90 arasında değişmiştir. Ağıllardaki NH3 konsantrasyonu ortalaması TA için 6.4 ppm, YA için 15.0 ppm olarak gerçekleşmiştir (P<0.0001). Kuzularda günlük canlı ağırlık artışı 52 günlük yaşa kadar TA için 223.9±21.89 g, YA için 217.9±30.27 g (P=0.8793); aynı değerler 130 günlük yaşa kadar ise TA için 307.5±13 g ve TA için 341±12 g olarak tespit edilmiştir (P=0.0059). Denemenin ilk ayında, hemoglobin (P=0.0186) değerleri ve eritrosit sayıları (P=0.0156) bakımından TA grubunda YA grubundan daha yüksek değerler elde edilmiştir. Ancak denemenin ikinci ayında değerler arası farklılık ortadan kalkmıştır. Yığma ağılda ölüm oranı %30 olurken, tünel tipi ağılda kuzu ölümü gerçekleşmemiştir (P=0.0057).
Sonuç: Çalışmada,
yığma ağılda kötü havalandırma koşulları nedeniyle ölen kuzular sonrasında,
sağlık özellikleri bakımından iki grubun değerlerinin birbirine yaklaştırdığı söylenebilir.
Düşük maliyetli olması, kurulumu ve taşınmasının kolay olması nedeniyle, tünel tipi
ağılların, şiddetli rüzgârlara mümkün olduğunca kapalı alanlarda
kullanılabileceği ifade edilebilir.
Objective: As in all over the world, lamb mortality is an
important issue of sheep husbandry in Turkey. There are very different
reasons for this problem, it is thought that the primary reason is unhealthy
barn. Barn climate, especially harmful gases caused by poor ventilation, can
negatively affect the growth and health of lambs. The present study was
investigated that the growth performance and health traits of Karacabey Merino
lambs in a simple, cheap, and fully open hoop barn (HB) and enclosed masonry
type barn (MB) under breeder’s conditions.
Material and Methods: Twenty Karacabey Merino lambs were
housed together with their mothers in each pen type. A total of 40 lambs were
included in the study. Lambs were distributed randomly to the HB pen and MB pen
groups according to birth weight, gender, and birth types.
Results: Relative humidity monitored
throughout the experiment ranged from 18% to 94% for the external environment,
8% to 97% for the HP, and 24% to 90% for the MP. The mean of NH3 concentration
in the pens was 6.4 ppm for HP and 15.0 ppm for MP (P<0.0001). Daily live
weight gains in lambs were 223.9±21.89 g for HB, and 217.9±30.27 g for MB until
52 days of age (P=0.8793); the values were found 307.5±13 g in HB and 341±12 g
in MB until age of 130 days (P=0.0059). In the first month of experiment,
higher values were obtained in the HB group in terms of hemoglobin (P=0.0186) and
erythrocyte numbers (P=0.0156) than in the MB group. However, the difference
between values disappeared in the second month of the experiment. The mortality
was 30% in MB while, there was no lamb death in HB (P=0.0057).
Conclusion: Presumably because of poor ventilation, the unhealthy lambs died, which to lead the hematological values of the groups similar in the second month of the experiment. It can be stated that, the hoop pens can be used in windless areas because of its low cost and easy installation and transportation.