Anayasa Mahkemesi Tarafından Siyasi Partilerin Mali Denetim Sonucunda İçtihadi Olarak Oluşturulan Yeni Bir Karar Türü: Kabul Edilmesinin Mümkün Olmaması


Güler F.

Toplum,Ekonomi ve Yönetim Dergisi, cilt.2, sa.1, ss.34-51, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Toplum,Ekonomi ve Yönetim Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus
  • Sayfa Sayıları: ss.34-51
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Siyasi partiler demokrasinin vazgeçilmez unsurlarındandır. Siyasi partiler açısından mali saydamlık ve hesap verilebilirlik, hem anayasal hem de toplumsal konumları gereği hayati önem taşımaktadır. Anayasa Mahkemesinin anayasal görevlerinden bir tanesi de siyasi partilerin mali denetimidir. Anayasa Mahkemesi siyasi partilerin mali denetimi sonucunda ilgili siyasi parti hakkında anayasal ve yasal hükümler doğrultusunda ya gelir-giderlerin doğruluğuna ve kanuna uygunluğuna karar vermekte ya da mevzuat hükümlerine aykırı gelir ve giderler hakkında hazineye gelir kaydedilmesine karar vermektedir. 2013 yılından itibaren Anayasa Mahkemesi siyasi partilerin mali denetimi esnasında şeklen kanuna uygun gözüken fakat günlük hayatın doğal akışında aykırılığı apaçık ortada olan bazı siyasi parti hesaplarının ‘kabul edilmesinin mümkün olmadığı’ yönünde kararlar vermeye başlayarak “içtihadi” nitelikte üçüncü bir karar türü oluşturmuştur. Çalışmada Anayasa Mahkemesinin hangi durumlarda bu yönde karar verdiği ortaya konmuş, bu kararların etkinliği değerlendirilmiş ve çözüm önerileri getirilmiştir.

Political parties are indispensable elements of democracy. For political parties, fiscal transparency and accountability are vital both due to their constitutional and social positions. One of constitutional duties of the Constitutional Court is the financial audit of political parties. As a result of financial audit of political parties, the Constitutional Court either decides on the correctness and compliance of the income and expenses with the constitutional and legal provisions, or decides to record revenue to the treasury for income and expenses contrary to the provisions of the legislation. Since 2013, the Constitutional Court has started to make decisions stating that it is not possible to accept some political party accounts, which appear to be in conformity with the law during the financial audit of political parties, but whose contradiction is obvious in the natural flow of daily life, and it has created a third type of judgment with a "case law" nature. In the study, the situations in which the Constitutional Court made a decision in this direction, the effectiveness of these decisions were evaluated and solution proposals were made. Keywords Political Party Accountability Financial Audit Constitutional Court Impossibility of Admission