Akademik Veri Yönetim Sistemi
XI. Ulusal Tıp Eğitimi Çevrim İçi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 12 Ekim 2020
Giriş ve Amaç: Üniversite yaşantısı öğrenciler için zorlayıcı bir süreç olabilmektedir. Üniversite öğrencileri diploma alma, bir melek edinmek gibi özel bir amaca odaklanmış bireylerdir. Bunun bir gereği olarak da öğrenciliğini zorlayıcı görevlerini yerine getirmek durumundadırlar. Üniversite öğrenciliği bir meslek değildir. Ancak yaşanan sürecin ürünü bir meslekle sonuçlanacaktır ve öğrenciler için yüksek düzeyde öneme sahiptir. Öğrencilerin psikolojik açıdan öğrenci olarak gördükleri derslere yabancılaşmaları ve anlamsız görmeleri tükenmişlik ile sonuçlanabilir. Bu araştırmanın amacı, tıp fakültesi öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerini çeşitli değişkenler bakımından incelemektir.
Yöntem: Araştırmada öğrencilerin tükenmişlik düzeyleri incelenmiş ve betimlenmiştir. Araştırma bu yönüyle betimsel türünde bir araştırmadır. Araştırma Çanakkale Üniversitesi Tıp Fakültesinde (ÇOMÜTF) yürütülmüştür. Araştırma Fakülte Dekanlığının 14/05/2019 tarih ve 1900070456 sayılı izni alınarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma ÇOMÜTF tüm öğrencileriyle gerçekleştirilmek istenmiştir. Tüm öğrenciler araştırmaya katılmaya gönüllü olmamakla birlikte öğrencilerin çok büyük bir kısmı araştırmaya katılmıştır. Bu nedenle araştırmada kullanılan örneklem amaçlı örneklem halini almıştır. Araştırma verileri Mayıs-Haziran 2019 içerisinde elde edilmiştir. Veriler Schaufeli, Martinez, Marques Pinto, Salanova ve Bakker (2002) tarafından geliştirilmiş ve Çapri, Gündüz ve Gökçakan (2011) tarafından Türkçeye uyarlanmış olan “Maslach Tükenmişlik Envanteri Öğrenci Formu (MTE-ÖF)” ile elde edilmiştir. MTE-ÖF Alt ölçekler sırasıyla; tükenme (5 madde), duyarsızlaşma (4 madde) ve yetkinliktir (4 madde). Verilerin analizi MANOVA Test içindeki “Hotelling’s Trace” Test ile gerçekleştirilmiştir.
Bulgular ve Sonuç: Araştırma sonucunda tıp fakültesi öğrencilerinin tükenmişlik yaşadıkları belirlenmiştir. Ancak duyarsızlaşma düzeyleri tükenmişlikleri kadar yüksek değildir. Yetkinlik algılarının da çok düşük olmadığı söylenebilir. Tükenmişlik ölçeğinde tükenmişlik boyutunda en fazla katılım olan ifade “okuldaki bir günün sonunda kendimi bitkin hissederim”, duyarsızlaşma boyutunda en fazla katılım olan ifade “okula başladığımdan beri derslere olan ilgim azaldı” ve yetkinlik algısı boyutunda en fazla katılım olan ifade “ders aldığım süre boyunca birçok ilginç şey öğrendim” maddesidir. Tükenmişlik düzeyi üzerinde öğrencinin öğrenim gördüğü dönem, cinsiyeti, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, ders dışı kitap okuma düzeyi farklılık yaratmamaktadır. Fakat tükenmişlik üzerinde aile gelir düzeyi farklılık yaratan bir değişkendir. Aile gelir düzeyi yükseldikçe tükenmişlik düzeyi artmaktadır. Aile gelir düzeyi düşük olan öğrencilerin daha az tükenmişlik yaşadığı belirlenmiştir. Duyarsızlaşma düzeyi üzerinde öğrencinin öğrenim gördüğü dönem, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, ders dışı kitap okuma düzeyi farklılık yaratmamaktadır. Fakat cinsiyet duyarsızlaşma üzerinde farklılık yaratan bir değişkendir. Erkeklerin duyarsızlaşma düzeyi kadınlardan yüksektir. Aile gelir düzeyi duyarsızlaşma üzerinde farklılık yaratan bir değişkendir. Aile gelir düzeyi yükseldikçe duyarsızlaşma düzeyi artmaktadır. Aile gelir düzeyi düşük olan öğrencilerin daha az duyarsızlaşma yaşadığı belirlenmiştir.