AFAD ve İtfaiye Ekiplerinin İş Güvenlik Kültürleri: Yönetim Bağlılığı, İş Güvenliği Eğitimi ve Raporlama Kültürü Açısından Bir Değerlendirme

Creative Commons License

Yılmaz K., Motorcu A. R.

International Symposium of Scientific Research and Innovative Studies, Balıkesir, Türkiye, 22 - 25 Şubat 2021, cilt.1, sa.1, ss.404-415

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Balıkesir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.404-415
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Hayatın akışı içerisinde acil durum ve afet gibi beklenmedik durumlar ile karşılaştıkça Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na (AFAD) ve İtfaiye ’ye her an ihtiyaç duymaktayız. Bu kurumların ekipleri/saha çalışanları çalışma ortamları ve şartları gereği birçok risk ve tehlikelere maruz kalmaktadırlar. Hayati zincirde görev alan çalışanların güvenliğinin sağlanması oldukça önemlidir. Günümüzde iş kazalarının çoğunluğunun çalışanların emniyetsiz davranışları sebebi ile gerçekleştiği bilinmektedir. Çalışanlar ve yöneticiler için iş güvenlik kültürü, bilgisi ve emniyetli davranışlar, meslek hastalıkları ve kazaların önlenebilmesi için büyük önem üstlenmektedir. Bu alan araştırmasının amacı, AFAD ve İtfaiye saha çalışanlarının İş Güvenliği Kültürünü (İGK) “Yönetim Bağlılığı” (YB), “İş Güvenliği Eğitimi” (İGE) ve “İş Güvenliği Raporlama Kültürü” (İGRK) ölçekleriyle belirlemek, bu ölçekler ile seçilen bazı demografik değişkenler arasında ilişkiyi araştırmak ve değerlendirmektir. Bu amaçla, AFAD ve İtfaiye çalışanlarına üç ölçekli 5’li likert tipi anket hazırlanmış ve çalışanlara yüz yüze şeklinde uygulanmıştır. Bu kurumlarda çalışanların tamamına yakını anket uygulamasına katılmışlardır. Araştırmanın verileri, IBM SPSS 22.0 istatistiksel paket program kullanılarak analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir. Ölçeklerin güvenirlik analizleri yapılmış, Cronbach alfa katsayıları; Yönetim Bağlılığı, İş Güvenliği Eğitimi ve İş Güvenliği Raporlama Kültürü ölçekleri için 0.885, 0.0826 ve 0.763 olarak hesaplanmıştır. Verilerin istatistiki değerlendirilmesinde Mann-Whitney U testi analizi, Kruskal Wallis testi ve bağımsız guruplar T testi kullanılmıştır. İstatistiki değerlendirmeler sonucunda, AFAD ve itfaiye çalışanlarının Yönetim Bağlılığı, İş Güvenliği Eğitimi ve İş Güvenliği Raporlama Kültürü açısından güvenlik kültürleri yüksek tespit edilmiştir. Demografik değişkenlerden görevde çalışma yılı ve iş güvenliği eğitimi alma ile ölçekler arasında istatistiksel anlamlı farklılık tespit edilmişken, yaş ve iş kazası geçirme ile üç ölçek arasında anlamlı fark tespit edilmemiştir.

As we encounter unexpected situations such as emergencies and disasters in the course of life, we always need the Disaster and Emergency Management Presidency (AFAD) and the Fire Department. The teams / field workers of these institutions are exposed to many risks and dangers due to their working environment and conditions. It is very important to ensure the safety of employees who take part in the life chain. Today, it is known that the majority of occupational accidents occur due to the unsafe behavior of employees. Occupational safety culture and knowledge, and safe behaviors are of great importance for employees and managers in order to prevent occupational accidents and diseases. The purpose of this fieldwork is to determine the Occupational Safety Culture (IGK) of AFAD and Fire Department field workers with the "Management Commitment" (YB), "Occupational Safety Training" (İGE) and "Occupational Safety Reporting Culture" (İGRK) scales, to investigate and evaluate the relationship between demographic variables. For this purpose, a three-scale, 5-point Likert scale survey was prepared for AFAD and Fire Department employees and applied face to face to the employees. Almost all of the employees in these institutions participated in the survey application. The data of the study were analyzed and evaluated using IBM SPSS 22.0 statistical package program. Reliability analyzes of the scales were performed, and the Cronbach alpha coefficients was calculated as 0.885, 0.0826 and 0.763 for Management Commitment, Occupational Safety Education and Occupational Safety Reporting Culture scales, respectively. Mann-Whitney U test analysis, Kruskal Wallis test and independent groups T test were used for the statistical evaluation of the data. As a result of statistical evaluations, safety cultures of AFAD and firefighters were determined to be high in terms of Management Commitment, Occupational Safety Training and Occupational Safety Reporting Culture. Among the demographic variables, a statistically significant difference was found between the scales with the number of years of work and occupational safety training, while no significant difference was found between the three scales with age and having an occupational accident.