Akademik Veri Yönetim Sistemi
DEĞİŞEN BİR DÜNYADA SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM YÖNETİMİ, Doç. Dr. Mehmet Fırat BARAN Doç. Dr. Ahmet ÇELİK Doç. Dr. Korkmaz BELLİTÜRK, Editör, İksad Yayınevi, Ankara, ss.398-428, 2021
Bitkisel üretimde yoğun şekilde kullanılan sentetik kimyasallar
çevresel sorunlara neden olmakta ve çevre dostu yaklaşımlar gün
geçtikçe de önem kazanmaktadır. Tarımsal faaliyetlerde kullanılan
sentetik kimyasalların çevre ve insan sağlığına olan etkilerinin
azaltılması amacıyla birçok alternatif tarım yöntemi geliştirilmiştir.
Organik tarım, iyi tarım uygulamaları gibi tarım yöntemleri bunlara
örnek olarak sayılabilir. Organik madde topraktaki bitki ve hayvan
kalıntıları olup, toprağı fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak iyileştirir
(Bellitürk ve ark. 2019). Ancak, sadece tarımsal aktivitelerde
kullanılmakta olan sentetik kimyasalların yasaklanması ya da
kullanımının azaltılması, çevre kirliliği ile baş etmede yeterli değildir.
Çünkü tarımsal faaliyetler sırasında hayvansal gübreler, sap, saman,
melas, kepek gibi birçok atık oluşmaktadır. Bunların bir kısmı hayvan
yemi olarak değerlendirilse de bir kısmı da tarımsal atık olarak
ekolojiye zarar verebilmektedir. Hem tarımsal hem de tarımsal olmayan
faaliyetler sonucunda ortaya çıkan ve bertaraf edilmesi gereken organik
atıkların geri kazanımının en iyi yollarından birisi, bu atıklardan
kompost üretmektir. Bir diğer deyişle bu atıklardan geri dönüşüm
sağlamaktır. Kompostlama yeni bir teknoloji değildir. 18. yüzyılda
kullanılmaya başlanmış ve 20. yüzyılda maddelerin ve mekanik
teçhizatlar seçiminin nasıl yapılması gerektiği ve farklı kompostlama
metotları (sıralı yığın, yığınlar, kapalı reaktörde vs.) hakkında bilimsel
ilkeler belirlenmiştir.