IV. IEXCEL Uluslararası Eğitimde Mükemmellik Kongresi, Çanakkale, Türkiye, 24 - 26 Mayıs 2024, ss.47
Metaverse, gerçek bireylerin fiziksel ortamlarda mümkün olmayan sosyal, kültürel ve ekonomik etkileşimlere girdiği, insanlar ve yapay zeka arasında benzeri görülmemiş etkileşimleri kolaylaştıran üç boyutlu bir sanal alemdir (Ball, 2020, Wolf, 2002). Metaevren hayatımızın birçok alanında devrim yaratma potansiyeline sahiptir, ancak aynı zamanda teknolojinin toplumdaki rolü ve sanal bir dünya yaratmanın etik sonuçları hakkında önemli soruları da gündeme getirmektedir. Bu bağlamda araştırma kapsamında Metaverse kavramına yönelik daha önce sanal evren deneyimi olmayan fen bilgisi öğretmen adaylarına 5 soruluk yarı yapılandırılmış ön görüşme formu uygulanmış, ardından Metaverse kavramı ile ilgili sunum gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen sunumda Metaverse kavramının tanımı, tarihçesi, kullanım alanları, çeşitli boyutları (eğitimi ekonomi, sağlık, vb.), disiplinler arası etkileşimi konuları yer almıştır. Bu sunumu takiben, her bir öğretmen adayına 3D gözlükler (Meta Quest Pro) kullanılarak ortalama 10 dakika sürecek şekilde Metaverse evrenini tanıması amacıyla deneyim edinmeleri sağlanmıştır. Öğretmen adaylarının deneyimlerinin ardından da ön görüşme formu ile paralel içerikte olan yarı yapılandırılmış son görüşme formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler nitel bağlamda içerik analizi kullanılarak MAXQDA 18 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen veriler Metaverse’e yönelik daha önce herhangi bir deneyimi ya da hiçbir fikri olmayan öğretmen adaylarının, bu kavrama yönelik görüşlerinde büyük farklar yarattığını gözler önüne sermiştir. Araştırmada kullanılan ön görüşme formuna verdikleri yanıtlarda Metaverse kavramı ile çok az kelime/kavramı ilişkilendirdikleri ve ilişkilendirdikleri kavramların da genel olarak “Hayal ürünü, sanal evren, ütopik, pahalı” gibi kelimeler olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adayları genel anlamda Metaverse kavramına yönelik çeşitli endişelere sahip olduklarını, kullanışsız, pahalı ve gerçek dışı bir teknoloji olarak gördüklerini belirtmişlerdir. Deneyim sonrası elde edilen veriler ise öğretmen adaylarının Metaverse kavramını eğitim, iletişim, sağlık gibi kavramlarla ilişkilendirdiği belirlenmiştir. Deneyim öncesi Metaverse kavramına yönelik negatif düşüncelere sahip olan öğretmen adaylarının, Metaverse kullanımı konusunda daha istekli oldukları belirlenmiştir. Öğretmen adayları bu görüşlerine ek olarak sanal deneyimlerinin Metaverse kavramına yönelik daha pozitif görüşler edindirdiğini ve kullanışlılığı, faydaları, potansiyel zararları vb. konusunda daha bilinçli hale geldiklerini belirtmişlerdir. Araştırmadan elde edilen veriler Metaverse kavramına yönelik kısa süreli tek bir deneyimin bile öğretmen adaylarının Metaverse’e bakış açılarını genişleterek görüşlerini olumlu anlamda değiştirdiğini ve çeşitli alanlarda kullanımı konusunda da fikir sağladığı belirlenmiştir.