Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.9, no.1, pp.3-29, 2018 (Peer-Reviewed Journal)
The subject of this study is to constitute the preliminary results of the Çanakkale Central District surface survey conducted in 2016-2017. It has been determined that, especially with the settlements newly discovered in the surface survey, previously known Bronze and Iron Age settlements are mostly located around streams; at three different locations, namely the cost, lowlands around the coast, and inland hill-top. It is known that the geomorphological development of the district had negative effects on the locations of settlements. It has been determined within the scope of the surface survey that, with the coastal line changes of the Hellespont, a major part of settlements such as Işıldak Tepe Altı, Yarım Höyük and Saltık was destroyed; and settlements such as Arisbe, and Dardanos remained at inland locations as a result of streams ?lling the coast. This project has been developed upon the problem of whether there are settlements in the region that include contemporary layers with Troy. The evidence in relation to this subject has been provided with the discovery of previously unknown settlements providing contemporary materials with the Early Bronze, Middle Bronze and Iron Ages layers of Troy. Such settlements may include the discovery of pottery in the Köserelik contemporary with Troy I; the discovery of handmade Early Iron Age pottery on the coast, in Dalyan Höyük and Saltık, and in inland Zeytintarla, as well as Dalyan Höyük and Yarım Höyük, where we found Archaic Period pottery. Another important result is the discovery of new forti?ed settlements in the Archaic Period. Plan of the forti?cation walls were drafted with the coordinates obtained through Cors, and aerial photographs and videos taken with a drone. Accordingly, it has been understood that the forti?cations had some common traits such as having bastions in weak areas, and built with dry wall technique with roughly worked stones that follows the topography. The discovery of stone Tumuli, in the region during 2016 and 2017 seasons is an innovation regarding Troad Region burial traditions though its closest parallels were found in Thrace and the Balkans dated to Bronze and Iron Ages. Preliminary results obtained in the surface survey contributes to the Bronze and Iron Ages settlement archaeology in the Troad in terms of the addition of newly found settlements contemporary with Troy.
Bu çalışmanın konusunu 2016-2017 yıllarında yürütülen Çanakkale Merkez İlçesi yüzey araştırmasının ilk sonuçları oluşturmaktadır. Özellikle yüzey araştırmasında yeni keşfedilen yerleşimlerle beraber, daha önceden bilinen Tunç ve Demir Çağı yerleşimlerinin çoğunlukla akarsuların yakınında; tam sahilde, sahile yakın ovada ve sahilden iç kesimde yüksek tepeler üzerinde olmak üzere üç farklı konumda kurulduğu belirlenmiştir. Bölgenin jeomorfolojik gelişiminin, yerleşimlerin konumları üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Yüzey araştırması kapsamında Çanakkale Boğazı kıyı çizgisi değişikliği ile Işıldak Tepe Altı, Yarım Höyük ve Saltık gibi yerleşimlerin büyük bir kısmının yok olduğu; akarsuların kıyıyı doldurması sonucu Arisbe ve Dardanos gibi yerleşimlerin günümüzde denizden içeride kaldığı belirlenmiştir. Bu proje, bölgede Troya ile çağdaş tabakaları içeren yerleşimlerin var olup olmadığı sorunsalı üzerine geliştirilmiştir. Bu konu ile ilgili kanıtlar, Troya'nın Erken Tunç, Geç Tunç ve Demir Çağı tabakaları ile çağdaş malzeme veren daha önce bilinmeyen yeni yerleşimlerin keş? ile sağlanmıştır. Bunların arasında Köserelik Mevkii'nde Troya I çağdaşı seramiğin keş?; sahilde Dalyan Höyüğü ve Saltık ile iç kesimde Zeytintarla'da el yapımı Erken Demir Çağı seramiğinin keş? ve Arkaik Çağ seramikleri bulduğumuz sahile yakın Dalyan Höyüğü ile Yarım Höyük sayılabilir. Cors ile alınan koordinatlar, drone ile çekilen hava fotoğrafı ve videoların yardımıyla kale planları çıkartılmıştır. Diğer önemli bir sonuç ise Arkaik Dönem'e ait yeni kalelerin keş?dir. Buna göre söz konusu kalelerin, sur mimarisi yapım teknikleri konusunda zayıf yerlerde bastiyon bulunması, topografyaya uydurularak moloz taştan inşa edilmesi gibi bazı ortak özelliklere sahip olduğu anlaşılmıştır. 2016 ve 2017 yılı çalışmalarında bölgede ilk kez tespit edilen ve en yakın benzerleri Tunç ve Demir Çağı'nda Trakya ve Balkanlar'da bulunan taş Tümülüslerin varlığı; Troas Bölgesi ölü gömme adetleri için bir yeniliktir. Yüzey araştırmasında elde edilen ilk sonuçlar, Troas Bölgesi Tunç ve Demir Çağı arkeolojisi yerleşim düzenine; Troya ile çağdaş yeni buluntu yerlerinin eklenmesi bakımından katkı sağlamıştır.