Akademik Veri Yönetim Sistemi
ASOS Yayinevi, cilt.11, sa.145, ss.61-84, 2023 (Hakemli Dergi)
Türkiye’de ebeveynlerin çocuk yetiştirme stillerini sevgi, otorite, bağımsız olma,
dindarlık, eş ile işbirliği, okulla işbirliği boyutları altında değerlendiren bir ölçek
bulunmamaktadır. Ebeveynlerin, çocuk yetiştirme stillerine yönelik bir ölçeği alan
yazına katmak, erken müdahale çalışmalarına ışık tutması açısından önemlidir. Bu
araştırmanın amacı, Satow (2013) tarafından geliştirilen “Ebeveynlerin Çocuk
Yetiştirme Stilleri Ölçeği” (Eltern-Erziehungsstil-Inventar (EEI))’nin okul öncesi kurumlarında okuyan çocuklara sahip aileler için Türkçeye uyarlamasını
yapmaktır. Araştırma nicel araştırma modellerinden betimsel tarama modelinde
tasarlanmıştır. Çalışmanın örneklemini Çanakkale İlinde okul öncesi eğitime
devam eden çocuklara sahip 387 ebeveyn oluşturmaktadır. Satow (2013) tarafından
geliştirilen 54 maddelik ölçek, ölçekteki maddelerin eşdeğerliğini belirlemek için
her iki kültürde deneyime sahip uzmanlar tarafından Almancadan Türkçeye
çevrilmiştir. Orijinal ölçekle eşdeğerliğini test etmek için geri çeviri yöntemi de
kullanılmıştır. Ölçeğin nihai halinin kapsam geçerliğine sahip olup olmadığını
ortaya koymak amacıyla 11 uzmandan görüş alınmıştır. Ölçekte bulunan 54
maddenin de KGO incelendiğinde hiçbir maddenin minumum değerin altında
çıkmadığı görülmüştür. Araştırmada verilerin analizi sürecinde; ölçek uyarlama
amacına yönelik olarak önce açımlayıcı faktör analizi (AFA) daha sonra ise
doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Analizler sonucunda orjinalinde
bulunan bir madde modele uyum sağlamadığından dolayı ölçekten çıkarılmıştır ve
53 maddelik altı alt boyuttan oluşan, geçerliği ve güvenirliği test edilmiş
“Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirme Stiline Yönelik Ölçek” elde edilmiştir. Sevgi alt
boyutunda 10 madde, otorite alt boyutunda 10 madde, bağımsız olma alt boyutunda
10 madde, dindarlık alt boyutunda 10 madde, eş ile işbirliği alt boyutunda 7 madde
ve okulla işbirliği alt boyutunda 6 madde bulunmaktadır.
In Turkey, there is no such a scale specifically published on evaluating parents'
child-rearing styles in terms of the dimensions of authority, love, independence,
religiosity, cooperation with spouse, cooperation with school. Incorporating a scale
of parents' child-rearing into the literature is very important in terms of early
intervention studies. The aim of this study to adapt the “Scale for Parents' Child
rearing Style” (Eltern-Erziehungsstil-Inventar (EEI)) developed by Satow (2013) in
German to analyze parents' child rearing styles in various dimensions into Turkish
for families with children studying in pre-school institutions. This study employed
the descriptive survey model, one of the quantitative research models. The working
group consisted of 387 parents who have children attending pre-school education
in Çanakkale. The 54-item scale developed by Satow (2013), has been translated
into Turkish by German by experts having experience in both cultures to determine
the equivalence of the items in the scale. The back-translation method was also
used to test its equivalence with the original scale. 11 experts were consulted about
whether the final version of the scale had content validity. On examining the
content validity ratios (CVR) of 54 items in the scale, none of the items was below
the minimum value. Exploratory factor analysis (EFA) and confirmatory factor
analysis (CFA) were performed during data analysis. Analysis results suggested
that an item in the original was excluded from the scale as it did not fit the model,
and the "Scale for Parents' Child-Rearing Style", consisting of six sub-dimensions and 53 items, was tested for validity and reliability. There are 10 items in the sub
dimension of love, 10 items in authority, 10 items in independence, 10 items in
religiosity, 7 items in cooperation with the spouse, and 6 items in cooperation with
the school.