Turistik Destinasyonlarda Taşıma Kapasitesi: Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı Örneği


Creative Commons License

Soylu Y., Özkök F.

Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.19, sa.36, ss.565-581, 2016 (Hakemli Dergi)

Özet

Taşıma kapasitesi, var olan kaynaklara negatif etki yapmadan, ziyaretçi memnuniyetini düşürmeden veya yöre toplumu ekonomisine ve kültürü üzerine istenmeyen etkiye neden olmadan, alandaki maksimum kullanım düzeyi şeklinde tanımlanabilir. Bu çalışmada turistik destinasyonlarda taşıma kapasitesi belirlenmesinin ne kadar önemli olduğu vurgulanmak istenmiştir. Özellikle korunan alanlarda ziyaretçilerin yarattığı etkilere yönelik taşıma kapasitesi belirlenmesi, kaynak değerlerine zarar verilmemesi için önemli bir araçtır. Çalışmada ziyaretçi sayılarının yanında iklim özellikleri ve araştırma alanına yönelik kaynak kullanımlarının etkileri sayısal veri olarak kullanılmıştır. “Rekreasyonel Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesinde” Uluslararası Doğayı Koruma ve Doğal Hayatı Koruma Derneği (International Union for the Conservantion of Nature and Natural Resources, IUCN) tarafından önerilen “Koruma Alanlarında Taşıma Kapasitesi Tahmin Yöntemi” ve Shelby ile Heberlein tarafından geliştirilen “Taşıma Kapasitesi Değerlendirme Süreci” (Carrying Capacity Assessment Process, C-CAP)’ndeki “Sosyal Taşıma Kapasitesi” değerlendirme modeli kullanılmıştır. Uygulanan yöntem sonucunda; Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nın fiziksel taşıma kapasitesi 2775 gün/ziyaretçi, gerçek taşıma kapasitesi 898.9gün/ziyaretçi, etkin taşıma kapasitesi 593.2 gün/ziyaretçi ve sosyal taşıma kapasitesi 333 gün/ziyaretçi olarak saptanmıştır. Çalışmadaki bulgular ışığında çeşitli değerlendirmeler sunulmuş, mevcut ve olası sorunlara yönelik öneriler belirtilmiştir.

Carrying capacity, the existing resources without negative impact on the local community economy and the visitors’ satisfaction without degrading or causing unwanted impact on the culture, be defined as the maximum level of use in the field. In this study, the determination of carrying capacity of tourist destinations has been emphasized how important it is. Especially in protected areas the determination of the carrying capacity of effect by visitor, is an important tool to not barming to resource values. In addition to the research field of climate features and visitor numbers in the method for the effects of their use has been used as the source of numerical data. The “Social Carrying Capacity” assessment model in the “Carrying Capacity Assessment Process” developed by Shelby and Heberlein and “Estimation Method of Carrying Capacity in Protected Areas” proposed by the International Nature Conservation and Natural Life Conservation Society at “Determination of Recreational Carrying Capacity” was used in this study. As a result of the implemented method; Gallipoli Peninsula Historical National Park’s physical carrying capacity 2775 visitor/day, real carrying capacity 898.9 visitor/day, effective carrying capacity 593.2 visitor/day and social carrying capacity 333 days/visitor were determined. These findings, presented a variety of assessments stated recommendations for existing and potential problems.