Akademik Veri Yönetim Sistemi
15th INTERNATIONAL İSTANBUL SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS ON LIFE, ENGINEERING, AND APPLIED SCIENCES, İstanbul, Türkiye, 13 Aralık 2023, cilt.1, sa.1, ss.58-63
Gıda lojistiğinde, ambalaj malzemesinin stresi ve deformasyonu gıda israfına yol açabileceği gibi
ambalaj kusurları da işletmeler için ekonomik kayıplara neden olabilir. Özellikle çeşitli katı-sıvı gıda
karışımları ve katı veya sıvı gıda maddeleri uzun mesafelerde (3 ay) gemi taşımacılığında ambalaj
malzemesi üzerinde olumsuz değişikliklere (ezilme, kırılma, bükülme vb.) neden olabilmektedir.
Gıda maddeleri 2 ve 4 mm kalınlığında farklı geometrilere sahip metal esaslı kutularda (varil, tank
vb.) saklandığında statik değişiklikler meydana gelebilir. Bu çalışmada, farklı geometrilere sahip metal
esaslı kutu formunda gıda ambalajlarında deformasyon ve gerilme analizleri sonlu elemanlar yöntemi
kullanılarak incelenmiştir. Her kutu farklı geometrilerle tasarlanmıştır. Böylece taşıma sırasında
kapladığı optimum zemin esas alınmıştır. Kutuların et kalınlığının gerilme ve deformasyon analizlerine
etkisi yerleşik bir sınır koşulu kullanılarak sayısal olarak incelenmiştir. Gıdanın her bir ambalajın (kutu)
duvarlarına uyguladığı basınç ve deformasyon, gıdanın ağırlığına göre belirlenmiş ve duvarlardaki statik
değişmenin geometriye bağlı değişimi incelenmiştir. Kutu iç duvarlarına 1Pa ve 2Pa olmak üzere farklı
basınçlar uygulanmasıyla oluşan gerilme ve deformasyon değerleri incelendiğinde, von Mises gerilmesi
en düşük değerleri 2mm kare kesit için 1Pa basınçta 1.1463e-3; 2mm daire kesit için ve 1.7928e-7 olarak
ölçülmüştür. Ölçülen tüm değerler incelendiğinde silindirik formun daha kullanışlı olduğu sonucuna
varılmıştır. Elde edilen sonuçlar, nakliye amaçlı gıda ambalajlarında ne tür gerilme ve deformasyonların
oluşabileceğini göstererek, ileride yapılacak deneysel çalışmalarda oluşabilecek risklerin önceden
tespit edilmesine ve farklı malzemelerden (kağıt, plastik vb.) yapılan ambalajların geometrik formunun
belirlenmesine yardımcı olabilir. Ekonomik anlamda ise gıda lojistiğinde deformasyon nedeni ile
oluşabilecek gıda israfının azaltılmasına ve önlenmesine katkı sağlayabilir