ULEAD2023 ANNUAL CONGRESS, Kahramanmaraş, Türkiye, 28 - 30 Eylül 2023, ss.87-97
Çağdaş Resim Sanatında Doğa ve İnsan İlişkisinin Cennet Ütopyası Üzerinden Yorumlanışı
ÖZET
Bu bildiride Çağdaş Resim
Sanatında doğa ve insan ilişkisinin Cennet ütopyası üzerinden yorumlanışı ele
alınmıştır. Rönesans ile sanatın merkezi haline gelen “insan”, Aydınlanma’dan
bu yana sanatın mekezi olan “doğa” ve sonrasında hakim olan “kent” olgularının
sentezinden doğan; gerçekleştirilmesi imkansız düşünce ve tasarı olarak “Cennet
ütopyası”nı resimlerinde ele alan sanatçıların eserlerinin yorumlanmasını
amaçlayan bu çalışmada konu bağlamında seçilmiş görsel materyaller
üzerinden yapılan araştırmalar ve betimsel verilerle bildirinin ana fikri
pekiştirilmiştir. Eser örneklerinin analizleri kitap, makale ve sanatçıların
eser manifestoları araştırılıp derlenerek yapılmıştır. Çalışmada Cennet ve
Ütopya’nın mitsel, felsefi ve sanatsal açılımlarına değinilmiştir. Dünyaya ve
Topluma Dönük Sanat Eleştirisi kuramına dayandırılarak yapılmış olan eser
analizlerinde Batı resminde Rönesans’la birlikte resmin ana konusu haline gelen
insan ve çevresi yüzyıllar boyunca “insan ve doğa” teması olarak sanatta
ele alınmayı sürdürmüştür. Modernizmde sanatçıların savaş gibi hayatın acı gerçeklerinden
bir kaçış hayali olarak resimlerine aktardıkları Yeryüzündeki Cennet Bahçesi
tasvirleri, Batı’da olduğu gibi Çağdaş Türk Resminde de sanatçıların,
eserlerinde doğa ve insan ilişkisini ele alırlarken kimi zaman kontrolsüz
kentleşme ve endüstrileşmeye bir tepki olarak, kimi zaman ise ekolojik krizler,
bilimsel ve teknolojik gelişmeleri sorgulayan bir ütopya hatta distopya
tasvirine dönüştürerek izeyiciye aktardıkları görülmüştür.
Anahtar
Sözcükler:
Cennet, Ütopya, Çağdaş Sanat, Resim