Akademik Veri Yönetim Sistemi
Black Sea Summit 8th International Applied Sciences Congress, Ordu, Türkiye, 5 - 06 Mart 2022, ss.24
Dünya’da sudan sonra en çok tüketilen
içecek olan çay üretim alanının %2’sine, kuru çay üretim miktarının ise
%4,26’sına sahip olan Türkiye, kişi başı yıllık çay tüketiminde ise birinci
sırada yer almaktadır. Günümüze kadar aile fertleri tarafından, aile
işletmeciliği şeklinde gerçekleştirilen çay üretiminde birçok üründe olduğu
gibi işgücü giderleri arasında en fazla iş gücü oranını hasat almaktadır
Bu araştırmada, çay hasadında yaygın
olarak kullanılan akü enerjili 500 mm kesici bıçaklı çay hasat makinası ile
hasat (1. yöntem), 2 zaman benzin motorlu 500 mm kesici bıçaklı çay hasat
makinası ile hasat (2. yöntem), akü enerjili 300 mm kesici bıçaklı çay hasat
makinası ile hasat (3. yöntem) ve çay makası ile hasat (4. yöntem) işlemlerinin
işletme değerleri belirlenmiş, Eşdeğer maliyet analizi yöntemi kullanılarak yöntemlerin
maliyet karşılaştırmaları yapılmış ve çay hasadı için en uygun yöntem
belirlenmeye çalışılmıştır.
Araştırma Rize ilinde, tesadüf parselleri
deneme metoduna göre belirlenen farklı eğimlere sahip çay bahçelerinde
yürütülmüştür. İşletme değerlerinin belirlenmesinde kadın ve erkek işçilerden
elde edilen verilerin ortalamaları alınmıştır.
Araştırma sonucunda 0,122 ha’a kadar olan
alanlarda 3. yöntemin, 0,122 ha’dan büyük olan alanlarda 1. yöntemin tercih
edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. 2. ve 4. yöntemlerde belirlenen birim
alan gideri, her alan büyüklüğünde 1. ve 3. yönteme göre fazla olduğu için bu
yöntemlerin tercih edilmemesi gerekmektedir.
Hasat yöntemlerinin zamanlılık maliyetleri
hesaplandığında ise en düşük giderin sırasıyla 1. yöntem, 2. yöntem, 3. yöntem
ve 4. yöntemde olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç olarak tüm hasat
işlem yöntemleri hem gider hem de zamanlılık açısından ele alındığında 1.
yöntemin (akü enerjili 500 mm kesici bıçaklı çay hasat makinası ile çay hasadı)
en uygun yöntem olduğu belirlenmiştir.