Vergi Uyumu İle İklim Koşulları İlişkisi: Türkiye İçin Ekonometrik Bir Analiz

Öksüz M., Engin R.

Vergi Sorunları Dergisi, sa.412, ss.67-82, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Vergi Sorunları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.67-82
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bireylerin gelirini azaltan bir unsur olması nedeniyle mükelleflerin vergiye yaklaşımı genellikle olumsuzdur. Bu nedenle mükelleflerin vergiye karşı tepkilerini en aza indirmek ve vergiye ilişkin ödevlerini yerine getirme hususunda istekliliğini artırmak, vergi idaresinin en önemli amaçları arasında yer almaktadır. Ancak mükelleflerin vergiye bakış açısını veya davranışlarını etkileyen faktörlerin sayısı oldukça fazla olduğundan mükellefleri vergiye uyumlu hale getirmek suretiyle vergi gelirlerini artırmak kolay değildir. Vergi uyumu alanında çalışmalar yapan araştırmacılar tarafından göz ardı edilen ancak mükelleflerin vergiye uyumu üzerinde etkili olma potansiyeli bulunan faktörlerden biri de iklim koşullarıdır. Bu çalışmada iklim koşulları ile vergi uyumu arasında ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Türkiye’deki 81 ili kapsayan ve 2006-2021 dönemine ait verilerin ele alındığı çalışmada Panel Fourier Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmıştır. Analiz sonucunda Türkiye’de vergi uyumu ile iklim koşulları arasında nedensellik ilişkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. 

Because of it is a factor that reduces the income of individuals, taxpayers’ approach to tax is generally negative. For this reason, minimizing the taxpayers’ reactions to taxes and increasing their willingness to fulfill their tax-related duties are among the most important objectives of the tax administration. However, since the number of factors affecting taxpayers’ perspective or behavior is quite high, it is not easy to increase tax revenues by making taxpayers comply with taxes. Climatic conditions is one of the factors, which is ignored by researchers working in the field of tax compliance, but has a high potential to have an impact on tax compliance. In this study, it is investigated whether there is a relationship between climatic conditions and tax compliance. Panel Fourier Toda-Yamamoto causality test was used in the study covering 81 provinces in Turkey and examining the data for the period 2006-2021. As a result of the analysis, it has been determined that there is no causal relationship between tax compliance and climatic conditions in Turkey.