Farklı Uygulama Seviyelerindeki Termik Santral Uçucu Külünün Buğday (Triticum aestivum L.) Bitki Gelişimi Parametreleri Üzerine Etkisi


AGAÇ H., ERDOĞAN G., YALÇIN F. S.

Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online), cilt.7, sa.1, ss.276-293, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Çanakkale Çan Termik Santrali’nde kömür yakılması sonucu oluşan uçucu kül, bir katı atık olarak günümüzde ciddi bir çevre sorunudur. Son yıllarda uçucu kül tarımda sürdürülebilir bir şekilde kullanılmakta ve bitki büyümesini ve verimini artıran önemli bir toprak iyileştirici olarak kabul edilmektedir. Uçucu küldeki bazı besinlerin (makro ve mikro) varlığı ve gözenekli yapısı, onu bitki büyümesi ve gelişimi için harika bir toprak düzenleyicisi yapar. Bu çalışmayla birlikte farklı uçucu kül seviyelerinin buğday (Triticum aestivum L.) bitkisi üzerindeki etkisini belirlemek ve uygun uçucu kül uygulamalarını saptamak amaçlanmıştır. Uçucu külün buğday bitkisinin Gönen ve Sagittario çeşitlerinin çıkış oranı, fide boyu, yaş, kuru ağırlık ve yaprak alanı üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışma, uçucu külün farklı uygulamalarının (Kontrol, 1500, 3000, 6000 ve 12000 ppm) toprağa karıştırılması ile tesadüf bloklar deneme desenine göre sera denemesi olarak gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, uçucu külün daha düşük uygulamaları (1500, 3000 ve 6000 ppm) buğday bitkisinde çıkış oranı ve büyüme parametreleri olan bitki boyu ve kuru ağırlığını artırmıştır. Öte yandan, uçucu külün daha yüksek uygulamalarda (12000 ppm), olumsuz bir etki göstermiş ve buğday bitkisinin fide boyu, yaş ağırlık ve yaprak alanını azaltmıştır.
Fly ash formed as a result of burning coal in Çanakkale Çan Thermal Power Plant is a serious environmental problem today as a solid waste. In recent years, fly ash has been used sustainably in agriculture and is recognized as an important soil improver that increases plant growth and yield. The presence of certain nutrients (macro and micro) and porous nature of fly ash make it a great soil conditioner for plant growth and development. In this study, it was aimed to determine the effect of different fly ash levels on wheat (Triticum aestivum L) plant and to determine the appropriate fly ash applications. The effects of fly ash on the plant emergence rate, seedling height, fresh, dry weight and leaf area of Gonen and Sagittario wheat cultivars were investigated. The study was carried out as a greenhouse experiment according to the random blocks experimental design by mixing different applications of fly ash (Control,1500,3000,6000 and 12000 ppm) into the soil. As a result, lower applications of fly ash (1500, 3000 and 6000 ppm) increased the plant emergence rate and growth parameters of plant height and dry weight in wheat plants. On the other hand, at higher applications (12000 ppm), fly ash showed a negative effect and decreased seedling height, fresh weight and leaf area of wheat plant.