Akademik Veri Yönetim Sistemi
ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.187-196, 2020 (Hakemli Dergi)
İnsan ve hayvan sağlığını ciddi biçimde tehdit eden kenelerle ilgili çalışmalar ülkemizde sınırlı düzeydedir. Bu çalışmada, Türk Saanen keçisi ve Tahirova koyunlarında kene tür ve enfestasyonun değişimi ve kene mücadelesinin kene yükü ile hematolojik özelliklere etkisi irdelenmiştir. Çalışma, 40 baş Türk Saanen keçisi, 40 baş Tahirova koyunu ile yapılmıştır. Hayvanların vücutlarında bulunan keneler bölgelere (kulak, baş, meme, bacak, gövde) göre 21 günlük aralıklarla sayılmıştır. Keneler her bir hayvan türünde 10 başlık kontrol gruplarındaki hayvanlarda sayım yapıldıktan sonra bireysel olarak toplanmıştır. Toplanan keneler plastik tüplerle laboratuvara getirilerek cins ayrımı yapılmıştır. Her bir hayvan türündeki 30 başlık hayvanlarda ise, kene sayımı yapıldıktan sonra Vena jugularis’ten alınan kan örneğinde, hematolojik parametreler belirlenmiştir. Çalışmada, keçilerde kene enfestasyonu %2,5 olurken, koyunda kene enfestasyonu %2,5-20,0 arasında değişmiştir. Kene enfestasyonu yaz ve sonbahar aylarında daha yüksek olurken, kış aylarında daha düşük olmuştur. Her iki hayvan türünde de yalnızca Rhipicephalus bursa kene türü belirlenmiştir. Keçilerde keneler kulakta toplanırken, koyunlarda vulva, kuyruk, meme ve çevresinde toplanmıştır. Keçi ve koyunlarda kene enfestasyonun hematolojik değerlere önemli bir etkisi olmamıştır. Keçi ve koyunlarda hematolojik parametreler yaş ve ölçüm tarihlerine göre önemli ölçüde değişmiştir (P≤0,05). Kimyasal mücadele keçi ve koyunlarda hematolojik özelliklerden sadece eozinofil değerlerini önemli ölçüde etkilemiştir (P≤0,05). Keçi ve koyunlarda kimyasal mücadele yapılan grupta, mücadele yapılmayanlara göre daha yüksek eozinofil değeri belirlenmiştir (P≤0,05). Sonuç olarak Türk Saanen keçisi ve Tahirova koyunlarında dikkate değer bir kene yükünün olmadığı ve sadece tek bir kene türü ile enfeste oldukları tespit edilmiştir. Kene yükünün azlığı nedeniyle kimyasal mücadelenin yapılmasına gerek olmadığı söylenebilir. Keçiler ve koyunlarda eozinofil değerlerinin kimyasal mücadeleye yükselerek tepki verdiği