Akademik Veri Yönetim Sistemi
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt.6, sa.3, ss.7-11, 2021 (Hakemli Dergi)
Amaç: Multipl skleroz (MS), kronik ve ilerleyici nörodejeneratif bir hastalıktır. Özellikle hastalar yeti yitiminin neden olduğu beden imajında bozulma, sosyal destekte yetersizlik, tedavilerin uzun sürmesi, aktivite sınırlılıkları, başkasının bakımına bağımlı olma gibi nedenlerle sıklıkla umutsuzluk yaşamaktadırlar. Bu araştırma, MS tanısı alan bireylerin yeti yitimi ve umutsuzluk durumunu değerlendirmek ve sosyo-demografik değişkenleri arasındaki ilişkiyi belirlenmek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte yapılan araştırma 96 MS hastasıyla gerçekleştirildi. Veriler, 01 Eylül- 30 Aralık 2019 tarihleri arasında sosyo-demografik özellikleri içeren “Hasta Tanıtım Formu”, “Kısa Yeti Yitimi Anketi (KYA)” ve “Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ)” kullanılarak toplandı. Verilerin normallik testi için Kolmogrow-Smirnov testi yapıldı, normal dağılım göstermeyen verilerde Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri, normal dağılımlarda ise tek yönlü ANOVA, Independent-Samples t testi, gruplar arasındaki farklılıkların belirlenmesinde düzeltilmiş Bonferroni testi uygulandı Bulgular: Araştırmamızda KYA (9,64±6.67) ve BUÖ (9,32±2,23) aralarındaki ilişki negatif yönde anlamlı bulundu (r=-0,28, p=0,004, p<0,01). KYA puan ortalaması ile yaş, cinsiyet, eğitim durumu, çocuk sahibi olma, çalışma durumu, tanı yılı, atak geçirme sayısı, başka kronik hastalık varlığı gibi değişkenlerle arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). BUÖ puan ortalaması ile ise çalışma durumu (p<0,05) dışında diğer değişkenler arasında ilişki istatistiksel olarak anlamsızdı.
Sonuç: Çalışmamızda, yeti yitiminin MS hastalarında önemli bir sorun oluşturduğu ve bu durum hastaların umutsuzluk yaşamasına neden olmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Multipl Skleroz (MS), yeti yitimi, umutsuzluk, hemşirelik