Okuma Yazmaya Hazırlık Çalışmalarına İlişkin Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Yeterliklerinin İncelenmesi


Erbaş Y. H.

Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, sa.42, ss.80-97, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Okuma yazma becerilerinin kazanılmasında temel becerileri kapsayan erken okuryazarlık kavramı artık okul öncesi eğitimin önemli konularından biri durumuna gelmiştir. Erken okuryazarlık beceri olarak adlandırılan sesbilgisel farkındalık, sözcük bilgisi, yazı farkındalığı, harf bilgisi, dinlediğini anlama becerileri okul öncesi çocukların okuma yazmaya hazırlık çalışmalarında temel teşkil etmektedirler. Öğretmen ve öğretmen adaylarının bu becerileri öğretme ve bu beceriler hakkındaki yeterlik algılarına dair alanyazında çeşitli çalışmalarla karşılaşmaktayız. Bu çalışmanın amacı okul öncesi öğretmen adaylarının, okuma yazmaya hazırlık çalışmalarına dair yeterliklerinin farklı değişkenlerle ile olan ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın evrenini 2019-2020 öğretim yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören okul öncesi öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu ise, Temel Eğitim Bölümü Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı son sınıfında öğrenim gören toplam 82 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veriler “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okuma Yazmaya Hazırlık Çalışmalarına İlişkin Yeterliliklerini Belirleme Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS ile betimsel istatistiklerin yanında çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre cinsiyet, akademik başarı ortalaması ve öğrenim türüne bağlı olarak öğretmen adayları arasında okuma yazmaya hazırlık çalışmalarına ilişkin yeterlikleri arasında anlamlı farklılık olmazken, bölüme isteyerek gelme değişkeninde anlamlı farklılık ortaya çıkmıştır.

Dealing with the acquisition of basic reading and writing skills, the concept of early literacy has become an important subject in preschool education. Phonemic awareness, vocabulary, print awareness, letter awareness, and listening comprehension skills are among the early literacy skills that constitute the very foundation of reading and writing preparation. Many studies have been conducted investigating how professional and pre-professional teachers (PTs) perceive their own proficiencies in teaching these skills. This study aims to investigate the relationship between preschool pre-service teachers’ (PTs’) proficiency in creating and executing reading–writing preparation activities and different variables. The study’s universe consisted of preschool PTs enrolled in Çanakkale Onsekiz Mart University’s Faculty of Education during the 2019–2020 academic year and the study’s sample group was limited to 82 PTs in the final year of their Preschool Teaching Program in said university’s Department of Primary Education. Descriptive data were collected using the Scale for Determining Preschool Teachers’ Proficiency in Developing Reading and Writing Preparation Activities, which were then analyzed using SPSS and a multivariate analysis of variance (MANOVA). Although no meaningful difference was found between PTs’ proficiency in reading–writing preparation activities by gender, average academic performance, or preferred learning style, a meaningful difference was found when taking into consideration whether they had chosen to study this field of their own volition or because of external factors.