Göçebe Türk Kültüründe Müzik ve Çalgılar Üzerine Bir İnceleme


Yılmaz M. S.

12. Uluslararası Hisarlı Ahmet Sempozyumu, Kütahya, Türkiye, 9 - 12 Haziran 2022, ss.143-144

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kütahya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.143-144
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türk tarihine baktığımızda sıklıkla karşılaştığımız bir kavram olan “göçebelik” Türk Dil Kurumu’nda; “değişik şartlara bağlı olarak belli bir yöre içinde çadır, hayvan ve öteki araçlarla yer değiştiren, yerleşik olmayan (kimse veya topluluk), göçer, göçkün” şeklinde tanımlamaktadır. Kökleri Orta Asya’ya uzanan Türkler, çöl iklimi etkisi altındaki bu coğrafyada yaşam koşullarının elverişli olmaması sebebiyle yerleşik hayata geçememiş ve çoğunlukla göçebe bir yaşam sürmek zorunda kalmışlardır. Kültür ve kültür öğelerini şekillendiren yaşam koşulları, her alanda olduğu gibi milli kültür unsurları içinde büyük önem arz eden müzik alanında da etkisini göstermiştir. Bu durum doğal olarak müziğin kullanım amaçlarından çalgıların yapısına kadar birçok alanda müziği ve müzik kültürünü etkilemiştir. Müzik sözlü edebiyat ile birlikte gelişirken çalgılar minimal formlarda şekillenmiştir. Bu çalışma, göçebe Türk toplumlarında önemli yere sahip olan müzik kültürü ve çalgıları incelemeyi amaçlayan nitel bir araştırmadır. 

“Nomadism”, a concept we frequently encounter when we look at Turkish history; It defines it as “non-resident (person or community), nomadic, migrant, who changes place with tents, animals and other vehicles in a certain region depending on different conditions”. The Turks, whose roots go back to Central Asia, could not live in a settled life due to the unsuitable living conditions in this geography, which was under the influence of the desert climate, and they had to lead a mostly nomadic life. The living conditions that shape culture and cultural elements have had an impact in the field of music, which is of great importance among the elements of national culture, as in every field. This situation has affected music and music culture in many areas, from the purpose of using music to the structure of instruments. While music developed with oral literature, instruments were shaped in minimal forms. This study is a qualitative research aiming to examine the musical culture and instruments that are important in nomadic Turks.