Okul Öncesi Öğretmenlerinin Hatalardan Öğrenmeyi Sağlama Performansları ile Epistemolojik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi


Creative Commons License

ŞAHİN M., BAŞAL H. A.

Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.23, sa.3, ss.909-930, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Okul öncesi dönemde çocuklar merak içinde çevreyi ve olayları inceleyerek, denemeler yaparak yeni bilgi ve becerileri öğrenmeye çalışırlar. Bu denemeler sırasında çoğu zaman hata yaparlar. Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin hatalardan öğrenmeyi sağlama performansları ile epistemolojik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma nitel ve nicel yöntemin bir arada kullanıldığı yakınsayan karma yöntem paradigmasıyla yürütülmüştür. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Çanakkale il merkezi ve ilçelerinde görev yapan okul öncesi öğretmenleri ile yapılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda, 32 okul öncesi öğretmeninin hata ve epistemolojik inanç konusundaki görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilmiş 113 okul öncesi öğretmenine “Epistemolojik İnançlar Ölçeği” ve “Sınıf Hata Kültürü Ölçeği” uygulanmıştır. Araştırmada görüşme sonucu ulaşılan veriler NVİVO programı ile çözümlenmiştir. “Epistemolojik İnançlar Ölçeği” ve “Sınıf Hata Kültürü Ölçeği”nden elde edilen veriler SPSS 21.0 programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen nicel ve nitel incelemelerin benzeşen ve farklılaşan çıktıları doğrultusunda, epistemolojik inanç ile öğretme-öğrenme anlayışının anlamlı yordayıcılar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nicel sonuçları dikkate alındığında, geleneksel epistemolojik inanç, sınıf hata kültürünü olumsuz etkilerken, çağdaş epistemolojik inancın sınıf hata kültürü üzerinde herhangi bir etki yaratmadığı görülmüştür. Fakat nitel kapsamda gerçekleştirilen tekli durum çalışması sonucunda, geleneksel epistemolojik inanç ile hatalar engeldir yaklaşımı, çağdaş epistemolojik inanç ile hatalar fırsattır yaklaşımı arasında bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır.