Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tüm ürün kap ve ambalaj standartları sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 6 - 07 Aralık 2017, ss.99-104
Bu derleme çalışmasında; bu güne kadar su ürünlerinde film ve/veya ambalaj materyali olarak kullanılmış olan biyobozunur materyaller üzerine yapılmış araştırmalar özetlenmiştir. Doğal biyopolimerlerin (biyobozunur) oksidasyonu önleme, anti-mikrobiyal, anti-fungal ve benzeri özelliklere sahip materyallerle kombinasyon oluşturması gibi özellikleri; gıda sektörü için önemli bir buluştur. Gıda ambalajlama ve film materyali olarak kullanılabilirlikleri yönündeki çalışmalar hız kazanmıştır. Doğal kaynaklı makro moleküllerden üretilen, yenilebilir ve/veya biyolojik olarak parçalanabilir ambalajlar; gıda ürünlerinde fizyolojik, mikrobiyolojik ve fizikokimyasal değişiklikleri kontrol edebilmektedir. Bu özellikleri ile et ve balık ürünlerinin ve çeşitli gıdaların paketlenerek korunmasını sağlayabilmektedirler. Biyobozunur materyaller, gıda ürünü ile ortam atmosferi arasındaki teması veya gıda ürününün bileşenleri arasındaki kütle transferlerini engelleyerek, gıda yüzey koşullarını (pH, spesifik işlevsel ajanların seviyesi, lezzet bileşiklerinin yavaş serbest bırakılması gibi) değiştirerek ve kontrol ederek etki göstermektedirler. Yapılan çalışmalarda su ürünlerinde özellikle yenilebilir film ve kaplamaların kullanımı görülmektedir. Kollajen filmler, kitin, kitosan, farklı aljinat solüsyonları, selüloz, kazeinat ve farklı doğal protein kaynaklı kaplamaların su ürünlerindeki yeri araştırılmıştır. Ayrıca kitin ve kitosan gibi biyobozunur film veya ambalaj materyallerinin su ürünleri artıklarından başarıyla üretilebildiği ve yine su ürünleri muhafazasında kullanılabildiği görülmüştür. Buna karşın biyobozunur malzemenin etkinliği, pek çok nedene bağlı olarak değişebilmektedir. Bunlar; polisakarit, protein veya lipid olmasına, plastikleştirilmesine, kimyasal olarak modifiye edilmesine, tek başına ya da birlikte kullanılmasına, üretim prosedürlerine ve belirli gıda ürününe bağlı olarak üretilmiş olmasına ve kullanım koşulu (bağıl nem, sıcaklık) olarak sıralanabilirler. Gıda güvenliği ve ekonomiye katkı sağlanması bakımından; bu yönde araştırma ve uygulamaların sürdürülmesi gerektiği öngörülmektedir. Anahtar Sözcükler: Ambalaj, Biyobozunur Film, Gıda Güvenliği, Su Ürünleri