Selçuk Zirvesi 2. Uluslararası Uygulamalı Bilimler Kongresi, Kocaeli, Turkey, 07 June 2020, vol.1, pp.153-171
The vast majority of vehicles coming to automotive services undergo periodic
maintenance. In addition, the number of applications to authorized or special services for repairs
and repairs needed due to accident or malfunction is quite high. In these services, if the
procedures and instructions recommended for maintenance and repair activities are not
followed, technical personnel working are exposed to major and minor occupational accidents.
The high level of occupational health and safety (OHS) culture of businesses and employees is
among the preventive measures in the prevention of occupational accidents. Authorized and
small-scale special services operating in the center of Çanakkale are operating. In this study,
the occupational safety (OS) cultures of the technical personnel working in the authorized and
private auto services, OS awareness and competence; it was evaluated with fatalism scales. The
universe of the research is the authorized and small scale private workplaces operating in the
auto service maintenance and repair works in the center of Çanakkale. The sample of the study
consists of a total of 105 technical staff working in maintenance and repair, auto body and paint
and electrical works. Face to face questionnaires were applied to randomly selected staff from
the research universe. Survey data were analyzed using SPSS 22.0 statistical software. In the
research, the relationships among technical personnel's awareness and competence, and the
training and fatalism perceptions were analyzed and evaluated depending on demographic
variables such as age, education status, year of employment in the profession, type of service
worked and training in OS. It has been determined that there is a significant relationship
between the type of service studied and the status of the OS training, the status of the OS training
and the perception of OS training culture and fatalism.
Otomotiv servislerine gelen araçların büyük çoğunluğu periyodik bakım işlemleri
görmektedir. Bunun yanı sıra kaza ya da arıza sebebiyle ihtiyaç duyulan tamir ve onarım
işlemleri için yetkili ya da özel servislere başvuru sayıları oldukça fazladır. Bu servislerde
bakım onarım faaliyetleri için önerilen prosedürlere ve talimatlara uyulmadığı taktirde çalışan
teknik personeller büyük ve küçük iş kazalarına maruz kalmakta, bu kazalar sonunda
yaralanmalar hatta ölümler gerçekleşebilmektedir. İşletmelerin ve çalışanların yüksek derecede
İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kültürüne sahip olması iş kazalarının önlenmesinde önleyici
tedbirler arasında yer almaktadır. Çanakkale ili merkezinde bakım ve onarım işlerini yürüten
yetkili ve küçük ölçekli özel servisler faaliyet göstermektedir. Bu çalışmada, yetkili ve özel oto
servislerinde bakım-onarım, oto boya ve kaporta işlerinde çalışan teknik personellerin
(tekniker, teknisyen, usta, kalfa, çırak vb.) iş güvenliği kültürleri (İGK), iş güvenliği eğitimi
(İGE), iş güvenliği farkındalığı ve yetkinliği (İGFY) ve kadercilik ölçekleriyle
değerlendirilmiştir. Araştırmanın evrenini Çanakkale ili merkezinde oto servis bakım ve onarım
işlerinde faaliyet gösteren yetkili ve küçük ölçekli özel işyerleri oluşturmaktadır. Çalışmanın
örneklemi 50’si yetkili servis, 55’i özel servislerde olmak üzere bakım-onarım, oto kaporta ve
boya, elektrik işlerinde çalışan toplam 105 teknik personelden oluşmaktadır. Araştırma
evreninden rastgele seçilmiş personellere yüz yüze anketler uygulanmıştır. Anket verileri SPSS
22.0 istatistiksel paket programı kullanılarak çözümlenmiş ve analiz edilmiştir. Araştırmada,
yaş, eğitim durumu, meslekteki çalışma yılı, çalışılan servis türü ve İSG eğitimi alma durumu
gibi demografik değişkenlere bağlı olarak teknik personellerin İGE, İGFY ve kadercilik
ölçekleri arasındaki ilişkiler analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen
bulgular literatür ve ülkemizde iş güvenliği konusunda yaşanan son gelişmeler çerçevesinde
tartışılarak, uygulayıcılara ve karar alıcılara önerilerde bulunulmuştur. Yapılan istatistikî
çözümlemeler sonucunda çalışılan servis türü ile İGE, İSG eğitimi alma durumu ile İGE ve
kadercilik anlayışları arasında anlamlı ilişkilerin olduğu tespit edilmiştir.