5.Uluslararası Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi Kongresi, İstanbul, Turkey, 24 April 2021, vol.1, pp.249-259
Ülkemizde araç sayısı gün geçtikçe artarken, buna paralel
olarak otomotiv bakım onarım servislerinin sayıları da artmaktadır. Otomotiv
bakım onarım servisleri İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) mevzuatında tehlikeli
sınıfta yer almaktadır. İSG sisteminin verimli olabilmesi için tehlikelerin
saptanarak risk değerlendirmesi yapılması zorunluluğu vardır. Risklerin çok
çeşitli yapılarda olması farklı risk değerlendirme metotlarının da
geliştirilmesine neden olmuştur. Bir tehlikenin risk derecesi ölçüldüğünde hangi
risk değerlendirme yöntemi kullanılırsa kullanılsın aynı Risk Öncelik Sırasını
(RÖS) vermesi gerektiği düşünülür. Bu çalışmada, bir otomotiv bakım ve onarım
özel servisinde belirlenen risk etmenleri 5 farklı risk değerlendirme yöntemi
ile analiz yapılmış ve ardından bu değerlendirme yöntemlerinin sonuçları
karşılaştırılmıştır. Risk değerlendirmeyi yapan kişi, işyeri ve işyerinde
bulunan tehlikeler sabit tutularak risk değerlendirme metotlarının analiz
sürecinde bulunan frekans, saptanabilirlik, çalışan sayısı, daha önce geçirilen
kaza ya da meslek hastalığı verilerinin seçilen risk değerlendirme yöntemleri ile
elde edilen sonuçlara etkilerinin olup olmadığı araştırılmıştır. 66 adet
tehlike kaynağı saptanan bu işyerinde Risk Değerlendirme metotları olarak Fine
Kinney Yöntemi, Birincil Risk Analizi (PHA), 5x5 L tipi Matris, Hata Türleri ve
Etkileri Analizi (FMEA) ve X Matris Yöntemi kullanılmıştır. Metotların RÖS
skorları kıyaslandığında, 1. Derece Risk önceliği olarak Fine Kinney Yöntemi 20
adet, Birinci Risk Analizi 13 adet, Hata Türleri ve Etkileri Analizi 10 adet
risk sonucu verirken 5X5 L Tipi ve X Matris Yöntemi 1.derece risk sonucu vermeyerek
risk değerlendirme metotlarının aynı tehlike ve riskler için farklı sonuçlar
verdiği tespit edilmiştir. Bu çalışma sonucunda doğru risk değerlendirme
yöntemi seçilmediği takdirde önlem alınmada geç kalınabileceği anlaşılmıştır.