Akademik Veri Yönetim Sistemi
AVRASYA SOSYAL VE EKONOMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, cilt.8, sa.4, ss.126-139, 2021 (ESCI)
Geleneksel medya, internetin ortaya çıkışıyla eski önemini kaybetmiştir. İnternetin
ardından sosyal ağların yaygınlaşması ortaya “Influencerların” çıkmasını sağlamıştır. Geçmişte
insanlar politik, kültürel, dini vb. fikir alışverişine ihtiyaç duydukları zaman kanaat önderlerinin
görüşlerine başvurmaktaydılar. İlk olarak Paul Lazarsfeld (1976) tarafından iki aşamalı akış teorisi
ile ifade edilen kanaat önderi kavramı, geleneksel iletişimi taşıyan ve aktaran insanlar açısından
uzun süredir tartışılmaktadır. Bugünün toplumları kapitalizmin gelişmesi ile tamamıyla tüketim
toplumu halini aldığından kanaat önderleri eski önemini kaybetmişlerdir. Kanaat önderleri yerine
sosyal medya ortamlarında Influencerları takip eden tüketiciler onların görüşlerini önemser hale
gelmiştir. Bu bağlamda, bu araştırma influencerların kanaat önderi sayılıp sayılmayacağı ile sosyal
medya ortamındaki influencer ve takipçileri arasındaki iletişimin gerçekliğinin sorgulanmasını
amaçlamaktadır. Kuramsal açıdan bu çalışmada Pierre Bourdieu’nun (1990) habitus ve tüketim
toplumu kavramları temel alınmıştır. Yöntem olarak sanal etnografi kullanılmıştır. Dolayısıyla
influencerlar ve takipçileri ile Instagram ortamında arkadaş olup profillerin ayrıntılı incelenmesini
ifade eden katılımcı gözlem ve mesajlar aracılığıyla derinlemesine görüşme aracılığıyla toplanan
veriler analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda görüşülen 30 influencer takipçisinin 25’i
influencerları kanaat önderi olarak görüldüğü bulgusuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Influencer, Kanaat Önderi, Instagram, Sanal Etnografi, Habitus.