Akademik Veri Yönetim Sistemi
10. Ulusal Kimya Öğrenci Kongresi (UKOK) 2025, Çanakkale, Türkiye, 12 - 14 Mayıs 2025, ss.24, (Özet Bildiri)
Bilim kimliği, bir bireyin kendisini bir bilim insanı olarak nasıl tanımladığı ve algıladığı ile ilgilidir. Bilim kimliği, bilime katılım sağlamak için hem iyi bir bakış açısını hem de çok farklı faktörleri içerisinde barındırır. Bireyin bilime olan alakası, bilim öğrenme yetkinliğine yönelik tutumu ve bilime yönelik performansı, bilim kimliğini oluşturan temel faktörlerdir. Aynı zamanda bilimsel kimliğin, bilimle ilgili bir alanda kariyer hedefinde önemli bir rol üstlendiği de bilinmektedir. Bu durum bilim kimliğine yönelik çalışmaların arttırılması ve farklı bilim dalları üzerinde de incelenmesi gerektiğini göstermektedir. Buna göre çalışmada, kimyager adaylarının bilim kimliklerinin (KBKÖ) belirlenmesine yönelik likert tipi bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma yaklaşımlarından tarama yöntemi ile yürütülmüştür. KBKÖ kariyer algısı, öz yeterlilik, motivasyon, tutum, davranış, duygu, çevre, kültür ve gelenekler, yaşantı ve niyet alt boyutlarına göre sınıflandırılmıştır ve 40 maddelik bir havuz oluşturulmuştur. Veri toplama sürecine farklı sınıf düzeylerinden 231 kimyager adayı katılmıştır. KBKÖ’nin geliştirme sürecini içerik ve yapı geçerliği prosedürleri kapsamıştır. İçerik geçerliği çalışmalarında içerik geçerlik indeksi, madde-içerik geçerlik oranı ve kappa değerleri hesaplanmıştır. Yapı geçerliliği çalışmaları klasik test ve madde tepki kuramı çerçevesinde yürütülmüştür. Burada açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, madde analizi, iç tutarlılık analizleri, madde etkileşimleri (uyum analizi, polarite ve kalibrasyon haritası), test tutarlılık ve ölçüm değişmezliği gibi parametreler incelenmiştir. Buna göre KBKÖ’nin tüm Rasch varsayımlarını karşıladığı belirlenmiştir. Ayrıca katılımcı ve madde güvenilirlik indeksleri sırasıyla 0.95 ve 0.91 olarak hesaplanmıştır. KBKÖ’ deki maddeler arası korelasyon değerleri, ölçülen yapı ile pozitif ilişki ve maddeler arasında genel uyum sergilemiştir. Sonuç olarak, kimyager adaylarının bilim kimliklerini belirlemek için birbiriyle uyumlu, geçerli ve güvenilir 17 maddelik bir set geliştirilmiştir.