CARİ AÇIK VE BÜTÇE AÇIĞI İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Kahiloğulları A., Erasa Akça İ.

Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , cilt.3, sa.2, ss.137-151, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

1980’li yıllardan itibaren serbest piyasa hükümleri yürürlüğe girmiş bu doğrultuda faiz, dış ticaret, sermaye hareketlilikleri serbestleştirilerek ülkenin mevcut küresel ekonomik sisteme entegrasyonu amaçlanmıştır. Küresel ticarete entegrasyon ve ülkeler arası sermaye akımlarının serbest dolaşımı ekonomide kırılganlığı arttırmıştır. Makroekonomik istikrarın sağlanması ve ekonomik büyümenin sağlıklı gerçekleştirilmesi adına cari işlemler açığı olgusu önem kazanmıştır. Hemen hemen aynı dönemlerde Amerika Birleşik Devletleri önde gelmek üzere sanayileşmiş ve gelişme göstermekte olan tüm ülkelerde bir diğer makroekonomik sorun olarak bütçe açığı olgusu baş göstermiştir. Yüksek oranlarda seyreden bütçe açıklarının ödemeler dengesi üzerinde etkisi iktisat literatürünün temel araştırma konularına konu olmuştur. Bunlardan en bilineni cari açık ve bütçe açığı arasında bir ilişkinin varlığını öngören ikiz açıklar hipotezidir. Bir diğer bilinen hipotez Ricardocu Denklik hipotezidir ki bu hipotez aralarında etkileşim olmadığını öngörmektedir. Ülke ekonomileri açısından her iki açığın etkileşiminin varlığı ve yönünün bilinmesi uygulanacak makroekonomik politikaların başarısına katkı sağlamaktadır. Bu makalede, 2006:1-2019:4 dönemine ilişkin veriler kullanılarak Türkiye’de bütçe açığı ve cari işlemler açığı arasındaki ilişkinin durumu araştırılmaktadır. Bilimsel literatürde ikiz açık hipotezi olarak da adlandırılan bu kavramın araştırılmasında yöntem olarak ARDL sınır testi yaklaşımı kullanılmıştır. Çalışmanın veri setinde yer alan cari açık bağımlı değişken olarak; bütçe açığı, yatırımlardaki değişim, reel efektif döviz kuru ve kredi açıkları değişkenleri ise bağımsız değişken olarak yer almaktadır. Sınır testi yardımıyla değişkenler arasında kısa ve uzun dönem anlamlı ilişkilerin var olup olmadığı araştırılmaktadır. Çalışmanın bulguları, uzun ve kısa dönemde bütçe açığı ve cari işlemler açığı arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığını göstermektedir. Bu haliyle bulgular, hem uzun hem kısa dönem için geçerli olmak üzere ikiz açık hipotezinin savunucuları olan Keynesyen yaklaşımı reddederken ikiz açık hipotezini reddeden Ricardocu denklik hipotezinin geçerli olduğunu göstermektedir. Çalışmanın ilgili bölümlerinde konu ile ilgili literatüre, çalışma sonucunda elde edilen diğer bulgulara ve politika önerilerine yer verilmiştir.

Since 1980, free market provisions have been implemented, thus liberalizing interest, foreign trade, capital movements and integration of the country into the current global economic system. Integration into global trade and free circulation of inter-country capital flows has increased vulnerability in the economy. In order to ensure macroeconomic stability and to ensure healthy economic growth, the current account deficit has become important. In almost the same period, the United States has been industrialized and developing in all the countries, with another macroeconomic problem, the phenomenon of budget deficit. The impact of high-percentage budget deficits on the balance of payments has been the subject of the basic research issues of economics literature. The most common of these are twin deficits that envision a relationship between current open and budget deficit. Another known hypothesis is the Ricardian Equivalence hypothesis, which predicts no interaction between them. Another known hypothesis is the Ricardian Equivalence hypothesis, which predicts no interaction between them. In terms of country economies, the presence and direction of interaction of both deficits contribute to the success of macroeconomic policies to be implemented. This article examines the status of the relationship between the budget deficit and the current account deficit in Turkey using data for the period 2006:1-2019:4. In scientific literature, the ARDL boundary test approach was used as a method to study this concept, also called twin deficit hypothesis. As the dependent variable of the current account deficit in the data set of the study; The variables of budget deficit, change in investments, real effective exchange rate and credit deficits are included as independent variables. It is investigated whether short and long-term meaningful relationships exist between variables with the help of boundary testing. The findings of the study show that there is no meaningful relationship between the budget deficit and the current account deficit over a long and short period. As such, the findings show that the Ricardian equivalence hypothesis, which rejects the twin deficit hypothesis, is valid, while rejecting the Keynesian approach, which is the defenders of the twin deficit hypothesis, valid for both the long and short term. The relevant sections of the study include literature on the subject, other findings from the study, and policy recommendations.