Research Information System
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.8, no.1, pp.251-262, 2021 (Peer-Reviewed Journal)
Bu çalışmada Kayseri’de bulunan Çinkur işletmelerinde, çinko üretimi sırasında meydana gelen kurşunlu kek
olarak adlandırılan, yüksek oranda kurşunun yanında çinko ve demir içeren artığın sulu ortamdan fosfat
uzaklaştırılma şartları araştırılmıştır. Bu amaçla bu kekle sulu ortamdan fosfat giderilmesi üzerine, kek dozu, süre,
ortam pH’sı ve sıcaklığı ve fosfat konsantrasyonu gibi parametrelerin etkileri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar
kullanılarak adsorpsiyon izotermleri elde edilmiş ve bazı termodinamik büyüklükler hesaplanmıştır. Yapılan
deneylerde fosfat giderme veriminin önemli ölçüde pH’ya ve kurşun keki dozuna bağlı olduğu bulunmuştur.
Ayrıca fosfat uzaklaştırılmasının Langmuir ve Freundlich izotermine uyduğu, 120 dakikalık bir sürenin sonunda
dengenin kurulduğu gözlenmiştir. Orijinal pH’sı 7.69 olan 100 mg-P/L konsantrasyonundaki ortofosfat
çözeltisinin, 30 g/L dozunda kurşun kekiyle karıştırılıp 120 dakika temas ettirilmesiyle çözeltideki fosfatın
yaklaşık %75’i giderilebilmektedir.