TRAKYA ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİ V. LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ KONGRESİ 2021, Balıkesir, Turkey, 4 - 05 November 2021, pp.46
Dünya yüzeyinin yaklaşık %71’ini kaplayan suyun %98’i tuzlu su, %2’si tatlı sudur. Ancak bu tatlı suların
büyük çoğunluğu donmuş bir şekildedir ve yalnızca %0,65’i insanların ulaşabileceği şekilde yer
almaktadır. Bunlar dışında iklim değişikliği, kirlilik, artan insan talebi ve suyun aşırı kullanımı su kıtlığının
en büyük nedenlerindendir. Dünyanın büyük alanını kaplayan deniz suyunu kullanabilmek veya
içilebilmesi için tuz ve minerallerinin uzaklaştırılması gereklidir. Tuz ve minerellerin uzaklaştırılması için
kullanılan desalinasyon yöntemleri son 20 yıldır deniz suyu saflaştırma ve bor gibi değerli maddelerin
sulardan kazanılması için ileri düzey teknikler kullanılmaya başlanmıştır. Tuz ve minerellerin
uzaklaştırılması için ise desalinasyon yöntemleri kullanılmaktadır. Bilinen birçok desalinasyon tekniği
vardır ve bunların büyük bir kısmı termal ayırım yöntemlerine dayanmaktadır. Termal ayırım
yöntemlerinde yüksek enerji tüketimi olduğu için desalinasyon ve değerli metallerin giderim
işlemlerinde daha çok son yıllarda membran teknikleri kullanılmaya başlanmıştır. Bu tekniklerden en
önemlisi ve dünya üzerinde kurulu tesislerin %60’ını kaplayan teknik ters ozmozdur. Ancak bu teknikte
de özellikle bor gibi elementer boyutu düşük bileşenlerin ayrılması için birkaç geçişli ayırım yapmak
gereklidir ki bu hem maliyet hem de verim düşüklüğüne neden olmaktadır. Bu nedenle daha yenilikçi,
düşük maliyetli ve tek kademe yüksek saflaştırma verimlerinin elde edildiği ileri düzey teknolojilere
ihtiyaç vardır. Henüz akademik seviyede olan bu araştırmalar sonucunda pervaporasyon ve membran
distilasyon gibi iki ileri teknoloji membran sistemi ile %99 üzeri saflaştırma ve giderim yapmak
mümkündür. Bu çalışmada, organik polimerlerden olan polilaktik asit temelli membranlar üretilmiş ve
pervaporatif distilasyonda kullanılmıştır. PLA malzemesinin hidrofilitesini arttırmak için polietilen glikol
(PEG) polimeri ile farklı oranlarda kompozit membranlar üretilmiştir. PEG oranı %0’dan %10’a
çıkarıldıkça, membran akısı artmış tuzluluk gidermimi ise çok fazla değişmemiştir. Üretilen membranlar
ile %99 üzerinde tuz giderimi sağlanmıştır. Membranların yapısı taramalı elektrol mikroskobu ile de
incelenmiştir. Ayrıca bu yeni teknolojiler ile deniz suyunda fazlalığında zararları olan boru giderimi
yapılarak deniz suyunu kullanım için daha temiz hale getirmek istiyoruz.