Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. INTERNATIONAL ANKARA SCIENTIFIC STUDIES CONGRESS, Ankara, Türkiye, 6 - 08 Aralık 2024, ss.268-272
Gıda kaynaklı hastalıklar dünya çapında önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Gıda maddeleri çeşitli yollarla bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitlerle kontamine olmaktadır. Gıdalara çeşitli yollarla bulaşan patojen bakteriler ishalden ölüme kadar insanlarda farklı hastalık tablolarına yol açabilirler. Gıdaları kontamine eden patojen bakterilerin başında Campylobacter, Salmonella, Shiga-toksijenik Escherichia coli, Listeria, Shigella spp. gelmektedir. Shigella cinsi dört türü içerir. Bunlar; Shigella dysenteriae, Shigella flexneri, Shigella boydii ve Shigella sonnei türleridir. Shigella türlerinin neden olduğu Şigellozis akut bir enterik enfeksiyondur. Klinik olarak sıklıkla kanlı ishal ile kendini gösterir. Shigella'nın insandan insana bulaşmasının birincil yolu fekal-oral yoldur. Şigellozis birçok gelişmekte olan ülkede endemiktir ve önemli morbidite ve mortaliteye neden olan salgınlarla ortaya çıkar. Dünya çapında ciddi bir sağlık sorunu olarak kabul edilir ve ayrıca salgın hastalık ve ölümlerden sorumludur. Shigellosis vakalarının çoğu, fekal-kontamine yiyecek veya suyun tüketilmesiyle oluşur. Çeşitli yollarla Shigella türleri ile kontaminasyona uğramış gıda maddeleri insanlarda enfeksiyonun oluşmasında önemlidir. İnsanlarda shigellosis vakalarına karışan gıdalar arasında taze meyve ve sebzeler, çiğ istiridyeler, şarküteri etleri ve pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri bulunur. Shigella türlerinin gıdalara, özellikle çiğ sebzelere/ürünlere girişi, büyük olasılıkla sulama, hasat ve elle paketleme dahil olmak üzere işleme sırasında gerçekleşir. Shigella'nın dünya çapında her yıl 80-165 milyon hastalık vakasına ve 600.000 ölüme neden olduğu tahmin edilmektedir. Şigellozis vakalarının ve ölümlerin çoğunu çocuklar oluşturmaktadır. Dünya çapındaki shigellosis vakaları arasında yaklaşık 20-119 milyon hastalık ve 6.900-30.000 ölüm gıda kaynaklı bulaşmaya bağlanmıştır.