Research Information System
Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, vol.12, no.2, pp.165-172, 2021 (Scopus)
GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışma meme kanserli kişilere uygulanan mindfulness temelli stres azaltma programının yaşam kalitesine etkisi ile ilgili Ocak 2008- Şubat 2020 tarihleri arasında yayınlanmış çalışmaların gözden geçirilmesi ve çalışmalardan elde edilen verilerin sistematik biçim de incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Ocak 2020’de PubMed, Proquest ve Google Akademik veri tabanlarından meme kanserli hastalar üzerinde randomize kontrollü olarak yapılan mindfulness temelli stres azaltma programına katılmış ve yaşam kalitesi incelenmiş çalışmalar aranmıştır. Tüm yayınlar çalışma yöntemleri ve bulguları açısından sistematize edilerek incelenmiştir.
BULGULAR: Literatür taraması sonucunda, 640 katılımcıyı içeren 7 makale derleme kapsamına alınmıştır. Değerlendirilen çalışmaların hepsi mindfulness temelli stres azaltma programına odaklanmıştır. Mindfulness temelli stres azaltma programının yaşam kalitesini yükselttiğini ve bu hastaların baş etme becerilerini arttırmada etkili olduğu görülmüştür. Değerlendirmeler sonucunda, mindfulness temelli stres azaltma programının meme kanseri hastalarda yaşam kalitesini yükselttiği ve bu sonuçların genelebilirlik düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca elde edilen veriler ile mindfulness temelli stres azaltma programının uyku sorunlarını ve yorgunluk düzeylerini de azalttığı bulunmuştur.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu sistematik derlemede, meme kanseri tanısı almış hastalarda MBSR programının, yaşam kalitesini attırma da etkili ve güvenli olduğu görülmüştür. Ayrıca baş etme becerilerinin geliştirilmesine, psikolojik iyi oluş düzeylerinin ve uyku kalitesinin artmasında önemli bir rol oynadığı belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Farkındalık, meme kanseri; yaşam kalitesi.