Research Information System
in: SAĞLIK BILIMLERI ALANINDA ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDIRMELER I, Prof. Dr. Hasan AKGÜL,Prof. Dr. Engin ŞAHNA,Prof. Dr. Zeliha SELAMOĞLU, Editor, Gece Kitaplığı Yayınevi, Ankara, pp.41-69, 2024
Ani kalp durmasının tanınması, hayatta kalma zincirinin aktive edilmesi ve temel yaşam desteği uygulamalarının başlatılması hayatta kalma oranlarını arttıran önemli unsurlardır. Araştırmada toplumdaki temel yaşam desteği bilgi düzeyinin değerlendirilmesi ve öğrenme boşluklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye' de ilk yardım eğitimi almış kişileri temsil edecek örneklem, tabakalı örneklem yöntemiyle hesaplanmış ve coğrafi bölgelere göre toplam 2302 katılımcıdan 25 sorudan oluşan 6 adet tanılayıcı dallanmış ağaç diyagramı ile veri toplanmıştır. Tanılayıcı dallanmış ağaç diyagramı ortalama puanları; olay yerinin değerlendirilmesinde 84,94±18,95, bilinç kontrolünde 72,99±20,93, otomatik external defibrilatör kullanımında 58,61±21,35, etkin kalp masajı uygulamasında 58,67±19,70, suni solunumda 74,64±19,44 ve spontan geri dönüşün kontrolünde 75,05±21,14 olarak tespit edilmiştir. İlk yardım eğitimini ehliyet kurslarında ve özel güvenlik kurslarında alan katılımcıların skorları, Sağlık Bakanlığına bağlı ilk yardım merkezlerinde ve üniversite eğitimi sırasında ilk yardım dersi alan katılımcıların temel yaşam desteği toplam skorlarından daha düşüktür (X2;143,549, p<0,001, ε2 :0,0624). Aynı zamanda toplam skorlar eğitimin alınmasının üzerinden geçen süre arttıkça anlamlı düzeyde azalmıştır (X2=137,9, p=0,001, ε2 :0,0599). Öğrenme boşlukları açısından en düşük doğru cevap yüzdeleri olan durumlar; 112 aramadan önce bilincin kontrol edilmemesi ve 112 acil çağrının aktif edilmesi, etkin kalp masajı için kardiyak kompresyon derinliğinin bilinmemesi, solunumun olmaması ya da anormal solunum olmasının kalp durmasının bir işareti olduğunun bilinmemesi ve otomatik external defibrilatör cihazı kullanımında şok verilmesinin ardından müdahaleye nasıl devam edileceğinin bilinmemesi olmuştur. Araştırma bulguları doğrultusunda eğitimlerde tespit edilen öğrenme boşluklarının giderilmesi ve özellikle ehliyet kurslarında verilen ilk yardım eğitimlerinin Sağlık Bakanlığı tarafından onaylı ilk yardım sertifikasyonu düzeyinde standartlaştırılması önerilmektedir.