Eski Beyşehir Göl Havzası’nın Kuvaterner Devrindeki Paleoiklim Değişimlerinin Gastropoda Faunası ile Yorumlanması


Demir A., Kapan S., Ekici G., Bıyık R.

Uluslararası Katılımlı 75. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 10 - 14 Nisan 2023, ss.185

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.185
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnceleme alanı, Konya ili ve Isparta ili sınırları arasında, OrtaGeç Miyosen yaşlı Beyşehir fayı ve buna paralel gelişen Adalar faylarının oluşturduğu, 550 metreden fazla kalınlığa sahip Beyşehir Graben Göl Havzası ve çevresinde bulunan 1/100 000 ölçekli jeoloji haritasında Neojen-Kuvaterner olarak kabul edilmiş sedimanter birimlerin yüzlek verdiği bölgedir. Arazi çalışmalarında havzada farklı lokasyonlardan ölçülü stratigrafik kesitler alınmış ve sistematik örnekleme yapılmıştır. Paleontolojik tanımlaması yapılan türlerin gastropoda dalına ait olduğu tespit edilmiştir. Tanımlanan türlerin genel paleoekolojik özellikleri ve sayısal bollukları incelendiğinde, Eski Beyşehir gölünün tipik hakim türünün sayıca en fazla olan Valvata pulchella Studer ve Bithynia leachii Sheppard olduğu görülmektedir. Bithynia leachii’nin bulunduğu seviyelerde, akarsularda yaşayan Valvata pulchella türünün bulunması, bu seviyelerde gölün akarsularla beslenen bir tatlı su gölü olduğunu ifade etmektedir. Planorbis planorbis Linnaeus, Anisus vortex Linnaeus, Gyraulus parvus Say gibi bitkilerle beslenen, durgun ve sığ ortamlarda ve bataklıklarda yaşayan formların sayıca bol olduğu seviyeler ise, çok sığ kapalı bir göl ve ılıman iklim koşullarını işaret etmektedir. Bithynia leachii Sheppard ve Valvata pulchella Studer türlerinin beraber bulunduğu çökellerin depolandığı zaman aralığında iklim yağışlı bir dönemi göstermektedir. Planorbis planorbis Linnaeus, Anisus vortex Linnaeus, Gyraulus parvus Say türlerinin beraber bulunduğu çökellerin depolandığı zaman aralığı ise kurak iklim koşullarına karşılık gelmektedir.

Bu çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince Desteklenmiştir. Proje Numarası: FDK-2020-3340

Anahtar Kelimeler: Beyşehir Gölü, Gastropoda, Kuvaterner, Paleoekoloji, Paleoiklim 

The study area is between the borders of Konya province and Isparta province. It is the region exposed by sedimentary units accepted as Neogene-Quaternary in the 1/100 000 scale geological map of Beyşehir Graben Lake Basin and its surroundings, which has a thickness of more than 550 meters, formed by the MiddleLate Miocene aged Beyşehir fault and the Adalar faults developing parallel to it. In field studies, measured stratigraphic sections were taken from different locations in the basin and systematic sampling was done. It has been determined that the species with paleontological descriptions belong to the gastropoda branch. When the general paleoecological characteristics and numerical abundances of the identified species are examined, it is seen that the typical dominant species of the Eski Beyşehir lake are Valvata pulchella Studer and Bithynia leachii Sheppard, which are the most numerous. The presence of the Valvata pulchella species living in streams at the levels where Bithynia leachii is found indicates that the lake is a freshwater lake fed by streams at these levels. The levels where the forms that feed on plants such as Planorbis planorbis Linnaeus, Anisus vortex Linnaeus, Gyraulus parvus Say and live in stagnant and shallow environments and swamps are abundant in number indicate a very shallow closed lake and temperate climate conditions. The climate shows a rainy period between the deposits of Bithynia leachii Sheppard and Valvata pulchella Studer species. The time interval in which sediments with Planorbis planorbis Linnaeus, Anisus vortex Linnaeus, Gyraulus parvus Say species were deposited corresponds to arid climatic conditions. This study was supported by Çanakkale Onsekiz Mart University Scientific Research Projects Coordination Unit. Project Number: FDK-2020-3340

Keywords: Beyşehir Lake, Gastropoda, Quaternary, Paleoecology, Paleoclimate