AİHM İçtihadı ve 6111 Sayılı Kanun Işığında Siyasi Partilerin Mali Denetimi

Güler F.

Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, cilt.5, sa.1, ss.1-15, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1-15
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Siyasi partilerin mali denetimi, Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından yerine getirilmektedir. Son on yılda siyasi partilerin mali denetimi ile ilgili iki önemli gelişme söz konusu olmuştur. Bunlardan birincisi 2011 tarih ve 6111 sayılı Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nda siyasi partilerin mali denetiminin esasına ilişkin yapılan değişikliklerdir. İkincisi ise AYM’nin bir siyasi partinin mali denetimi ile ilgili verdiği hazineye irat etme kararının ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) vermiş olduğu ihlal kararlarıdır. Çalışmada her iki konu ele alındıktan sonra AYM’nin siyasi partilerin mali denetimine ilişkin kararları, 2009- 2013 (6111 sayılı Kanun öncesi dönem), 2013-2017 (6111 sayılı Kanun dönemi), 2017-2021 (AİHM’in kararı sonrası dönem) dönemleri olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma çerçevesinde, 6111 sayılı Kanun ile AİHM’in ihlal kararının AYM kararları üzerindeki etkileri tartışılmış ve siyasi partilerin mali denetimi ile ilgili bir model önerisi ortaya konmuştur.

The Constitutional Court shall conduct the financial audit of political parties. In the last ten years, there have been two important developments regarding the financial audit of political parties. The first of these is the amendments made in the Law No. 6111 of 2011 and the Law No. 2820 on Political Parties on the basis of the financial audit of political parties. The second one is the violation decisions made by the European Court of Human Rights following the decision of the Constitutional Court regarding the financial audit of a political party to be registered as revenue of the treasury. After discussing both issues in the study, the decisions of the Constitutional Court on the financial audit of political parties, 2009-2013 (pre-law period Law No. 6111), 2013-2017 (Law period 6111), 2017-2021 (period after the ECHR decision) classified as. Within the framework of this classification, the effects of the Law No. 6111 and the ECHR violation decision on the decisions of the Constitutional Court were discussed and a model proposal was put forward for the financial audit of political parties.