Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası 29 Ekim Bilimsel Araştırmalar Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 26 - 29 Ekim 2019, cilt.1, ss.307-320
Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte artan makine kullanımı sonucu açığa çıkan endüstriyel
gürültü, işçi ve operatörler için önemli birer fiziksel, somatik ve psikolojik etkiler bırakarak onların
çalışma performanslarını da olumsuz etkilemektedir. Endüstriyel gürültü sorununa daha çok;
sırasıyla kaynağında yok etme, kaynakla alıcı arasında yok etme ve alıcıda yok etme metotlarının
sonuncusunda başvurulan bir tedbir olan kişisel koruyucu donanımı (KKD) kullanımı ile çözüm
üretilmeye çalışılmaktadır. Alıcıda yok etme metodu yerine kaynağında ve kaynakla alıcı arasında
yok etme metotları daha çok tercih edilmesi gerekirken bu konuda yol gösterici olarak
kullanılabilecek gürültü haritalamanın faydası yadsınamaz. Bu çalışmada kapalı alanda fiili üretim
yapan bir tekstil dokuma fabrikasında çalışma alanı 6.5mx3m aralıklarla ızgaralara bölünerek her
kesişim noktasında 5’er dakikalık gürültü değerleri alınmıştır. Bir paket programda, bir Bilgisayar
Destekli Tasarım (CAD) programı ile çizilen atölye yerleşim planı üzerine A-frekans ağırlıklı
eşdeğer gürültü seviyesi (LAeq) ve C-frekans ağırlıklı anlık gürültü basıncının tepe değerleri
(LCPeak) işlenmek suretiyle gürültü haritaları oluşturulmuştur. Tekstil atölyesinde 112 noktada
yapılan ölçümlerde LAeq değerleri 90.8 dBA ile 106.9 dBA arasında değişirken, ölçülen LCPeak
değerleri ise 108.5 dBC ile 123.4 dBC arasında değişmiştir. Günlük
gürültü maruziyet düzeyi (LEX,8saat) değerleri en yüksek devirli makine operatöründen en düşük
devirli makine operatörüne doğru sırasıyla 102.6 dBA 102.4 dBA ve 91.7 dBA olarak ölçülmüş ve
maruziyet değerleri “28721 sayılı Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair
Yönetmeliği”nde belirtilen 87 dBA maruziyet sınır değerlerinin üzerinde çıkmıştır. Bu çalışmanın
sonucunda firmaya hali hazırda uygulamış olduğu mevcut yöntemler dışında gürültü haritaları göz
önünde bulundurularak, gürültüyü kaynağında yok etmeye yönelik etkin çözüm ve tedbir
önerilerinde bulunulmuştur.
With the rapid development of technology, industrial noise resulting from increased machine use
leaves important physical, somatic and psychological impacts for workers and operators and
negatively affects their work performance. The problem of industrial noise is tried to be solved by
the use of personal protective equipment (PPE) which is a measure applied in the last of the
methods of destroying at source, destroying between source and receiver and destroying at receiver.
The use of noise mapping, which can be used as a guide in this respect, cannot be denied, while the
destruction methods at the source and between the source and the receiver should be preferred
rather than the destruction method at the receiver. With the prepared noise maps, it is possible to
provide more realistic and efficient solution suggestions by having an idea about the areas and
regions in noisy environments. In this study, the working area of a textile weaving factory which is
actual production in a closed area is divided into grids with 6.5mx3m intervals and the noise values
of each intersection are taken for 5 minutes. In a package program, noise maps were created by
processing the A-frequency weighted equivalent noise level (LAeq) and peak values of the Cfrequency weighted instantaneous noise pressure (LCPeak) on the workshop layout drawn by a
Computer Aided Design (CAD) program. LAeq values in the textile workshop at 112 points ranged
from 90.8 dBA to 106.9 dBA, while the measured LCPeak values ranged from 108.5 dBA to 123.4
dBA. The daily noise exposure level (LEX,8h) was measured 102.6 dBA, 102.4 dBA and 91.7 dBA, respectively, from the operator operating on the highest speed machine to the operator operating on
the lowest speed machine, and the exposure values were exceeds the 87 dBA exposure limit values
specified in the regulation. As a result of this study, effective solutions and measures were proposed
to eliminate noise at source, taking into consideration the noise maps, apart from the existing
methods currently applied to the company.